مطالعه اثر محیط کشت و تنظیم‌کنندۀ رشدی در ریزپیوندی برخی از ارقام گیلاس

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، اصلاح و فیزیولوژی میوه، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

2 دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

3 استادیار، گروه علوم باغبانی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

4 دانشیار، گروه علوم باغبانی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

چکیده

ریزپیوندی، روشی جدید برای تکثیر یک گیاه کامل جهت ایجاد باغ‌های سالم می‌باشد. این مطالعه باهدف بررسی تاثیر محیط کشت و وجود تنظیم کنندۀ رشدی برریزپیوندی تعدادی از ارقام گیلاس در شرایط درون شیش ه‏ای در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضوی در طی سال‌های 1394 تا 1396 انجام شد. ریزپیوندی با پیوندک‌های مریستمی از هفت رقم گیلاس به عنوان فاکتور اول روی پایه "گزیلا 6" به روش اسکنه در چهار تیمار مختلف محیط کشت و تنظیم‌کننده رشدی به عنوان فاکتور دوم انجام شد. گیاهان ریزپیوندی، ابتدا برروی محیط‌های مختلف تیماری استقرار یافتند. بعد از سه هفته، نمونه‏ ها جهت ریشه‌زایی به محیط MS با یک میلی‌گرم در لیتر ایندول 3- بوتیریک اسید (IBA) و برای سازگاری به بستر پرلیت/ پیت موس با نسبت برابر منتقل شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برای همه شاخص‌های ریزپیوندی در بین تیمارها، ارقام ( به جز شاخص زمان گیرایی) و اثرات متقابل رقم در تیمار اختلاف معنی دار وجود داشت. بین تیمارها، تیمار محیط کشت MS حاوی یک میلی‌گرم در لیتر بنزیل آدنین (BA) دارای بیشترین درصد موفقیت پیوند (39 درصد)، تعداد برگ (4/7)، رشد طولی (6/2 سانتی‏ متر) و زمان شروع گیرایی پیوند (3/2 روز) بود و در بین ارقام، رقم گیلاس"حاج یوسفی" برای شاخص درصد موفقیت پیوند (35/4 درصد) و رشد طولی (5 سانتی‏ متر)، رقم گیلاس "سیاه مشهد" برای شاخص زمان گیرایی (3/8 روز) و رقم گیلاس "دوم رس مشهد" برای شاخص تعداد برگ (3/5) دارای نتایج بهتری بودند و در نهایت در ریزپیوندهای موفق، میزان ریشه زایی 41 درصد و سازگاری 25/3 درصد بدست آمد. استفاده از روش ریزپیوندی در ارقام گیلاس به دلیل سرعت و پتانسیل بالای تولید نهال، جهت اصلاح باغ‌های ناسالم و قدیمی درختان گیلاس توصیه می‏گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of culture media and growth regulators on micrografting of some sweet cherry cultivars

نویسندگان [English]

  • M. Naddaf 1
  • E. Ganji Moghadam 2
  • Gh. R. Rabiei 3
  • A. Mohammadkhani 4
1 Ph.D. Student, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Shahrekord, Iran.
2 Associate Professor, Crop and Horticultural Science Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Shahrekord, Iran.
4 Associate Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Shahrekord, Iran.
چکیده [English]

Micrografting is a new method for propagation of plant to create healthy gardens. The aim of this study was to investigate the effect of different concentrations of culture medium and growth regulators on micrografting of some of sweet cherry cultivars in vitro using a factorial experiment based on a completely randomized design at the Khorasan Razavi Agricultural Research Center during 2015-2017. Micrografting with meristem scions from seven sweet cherry cultivars as the first factor were grown on rootstock of "Gisela 6" using cleft grafting in four different treatments of culture medium and growth regulators as the second factor. after grafting the micrografted plants were cultured in different treatments and after three weeks were transferred in MS medium with 1 mgl-1 IBA for rooting and then they were transferred to perlite/peat moss (1:1) for adaptation. The results showed significant differences between cultivars for all indices (except grafting time), but there were significant difference for all indices between treatments and interaction effects at the is probability level. MS culture medium containing 1 mgl-1 BA treatment had the highest successful grafting (39%), leaf number (4.7), longitudinal growth (6.2 cm) and grafting time (3.2 Day). Among the sweet cherry cultivars; "Hajyousefi" for successful grafting (35.4 %) and longitudinal growth (5 cm), "Siah-e Mashhad" for grafting time (3.8 Day), and "Dovomras" for leaf number index (3.5) had better results compared to other cultivars. In total, among successful micro grafted plants, percentage of rooting and adaptation were 41% and 25.3%, respectively. Micrografting of sweet cherry cultivar is a good method to accelerate plant propagation in order to recover unhealthy orchards of the sweet cherry trees.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptation
  • leaf primordia
  • shoot tips
  • tissue culture
  • virus free
1- گنجی مقدم، ا. و بوذری، ن .1388. راهنمای علمی و کاربردی گیلاس. انتشارات سروا. تهران. 344 صفحه.
 
 
2. Aazami, M. and Bagher, M. 2010. In vitro micro-grafting of some Iranian grapevine cultivars. Romanian Biot. 15:5576-5580.
 
 
3. Abbas, M. Khan, M. Fatima, B. Iftikhar, Y. Mughal, S. Jaskani, M. Khan, I. and Abbas, H. 2008. Elimination of Citrus tristeza closterovirus (CTV) and production of certified citrus plants through shoot-tip micrografting. Pak. J. Bot. 40:1301-1312.
 
 
4. Amiri, M. 2006. In vitro technique to study the shoot tip grafting of Sweet cherry (Prunus avium L) var Seeyahe Mashhad. Food Agri. 41: 151-154.
 
 
5. Daneshvar Hossini, A. Ganji Moghadam, E. and Anahid, S. 2010. Effects of Media Cultures and Plant Growth Regulators in Micro Propagation of ‘Gisela 6’ Rootstock. Ann. Biol. Res. 1(2):135-141.
 
 
6. Deogratias, J. Lutz, A. and Dosba, F. 1986. In vitro micrografting of shoot tips from juvenile and adult Prunus avium L. and Prunus persica L. Batsch to produce virus-free plants. Acta Horti. 193: 139–45.
 
 
7. Deogratias, J. Castellani, V. Dosba, F. Jaurez, J. Arregui,J. Ortega, C. Ortega, V. Llacer, G. and Navarro, L. 1991. Study of growth parameters on apricot shoot-tip grafting in vitro (STG). Acta. Horti. 293: 363-371.
 
 
8. Estrada-Luna, A. López-Peralta, C. and Cárdenas-Soriano, E. 2002. In vitro micrografting and histology of the graft union for­mation of selected species of prickly pear cactus (Opuntia spp.). Sci. Hortic. 92:317-327.
 
 
9. FAO. 2015. Http: //faostat.fao.org/faostat.
 
 
10. Hussain, G. Wani, M, Mir, M. Rather, Z. and Bhat, K. 2014. Micrografting for fruit crop improvement. African J. Biotec. 13(25): 2474-2483.
 
 
11. Isikalan, C. Namli, S. Akbas, F. and Erol, A. 2011. Micrografting of almond (Amygdalus communis) cultivar ‘Nonpariel’. Aust. J. Crop Sci. 5: 61-65.
 
 
12. Jonard, R. Lukman, D. Schall, F. and Villemur, P. 1990. Early testing of graft incompatibilities in apricot and lemon trees using in vitro techniques. Sci. Hor.43:117-128.
 
 
13. Murashige, T. Bitters, W. Rangan, T. Nauer, E. Roistacher, C. and Holliday, P. 1972. A technique of shoot apex grafting and its utilization towards recovering virus-free Citrus clones. Hort Sci. 7: 118–119.
 
 
14. Murashige, T. and Skoog, F. 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco cultures. Physiol. Plant. 15:473-497.
 
 
15. Nas, M. and Read, P. 2003. Simultaneous micrografting rooting and acclimatization of icropropagated American chestnut grapevine and hybrid hazelnut. Eur. J. Hort. Sci. 68: 234-237.
 
 
16. Navarro, L. 1988. Application of shoot-tip grafting in vitro to woody species. Acta Horti. 227: 43–55.
 
 
17. Navarro, L. Roistacher, C. and Murashige, T. 1975. Improvement of shoot-tip grafting in vitro for virusfree citrus. J. Amer. Soc. Hort. Sci.100: 471–479.
 
 
18. Pathirana, R. and McKenzie, M. 2005. Early detection of grapevine leafroll virus in Vitis vinifera using in vitro micrografting. Plant Cell Tiss. Organ Cult. 81:11-18.
 
 
19. Piagnani, M. Prinsi, B. and Bassi, D. 2006. Experimental approaches to in vitro grafting in Prunus armeniaca and P. spinosa. Adv. Hort. Sci. 20(3.:224-230.
 
 
20. Rafail, S. and Mosleh, M. 2010. Factors involved in micropropagation and shoot tip grafting of apple (Malus domestica Borkh.) and pear (Pyrus sp. L.). Tropentag World Food System – A Contribution from Europe September 14 -16 2010.
 
 
21. Ramanayake, S. and Kovoor, T. 1999. In vitro micrografting of cashew (Anacardium occidentale L.). J. Hort. Sci. Biotech. 74:265-68.
 
 
22. Richardson, F. Saoir, S. and Harvey, B. 1996. A study of the graft union in in vitro micrografted apple. Plant growth reg. 20:17-23.
 
 
23. Wang, G. Li, X. Chen, Q. and Tian, J. 2010. Studies on factors affecting the microshoot grafting survival of walnut. Acta Horti. 861:327-331.