سعید، رقم جدید نخود مناسب برای کشت پائیزه- انتظاری در مناطق معتدل و سرد در شرایط دیم

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

2 عضو هیئت علمی /مرکز تحقیقات کشاورزی همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

3 موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

4 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سنندج

5 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران

6 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان

7 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

8 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

9 محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان

10 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

11 محقق موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

12 استادیار پژوهش و عضو هیأت علمی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران

13 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، لسازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

14 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گچساران، اسازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

15 مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

16 سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی

چکیده

امروزه کشت بهاره نخود به واسطه عملکرد بسیار پائین و هزینه بالای تولید در اکثر مناطق دیم کشور غیراقتصادی می‌باشد. رقم سعید با شجره x94TH12/FLIP 90-132C ×S 91347 در سال 1382 در قالب آزمایشات ارزیابی مقاومت به سرما به ایران ارسال و تا سال 1394 در قالب آزمایش‌های بین‌المللی، مقدماتی، پیشرفته و سازگاری و نیز مطالعات مربوط به مقاومت به بیماری‌های برق‌زدگی و پژمردگی فوزاریوم در ایستگاه‌های تحقیقاتی و همچنین در مزارع کشاورزان در کشت پاییزه و انتظاری مورد ارزیابی قرار گرفت. این رقم با متوسط عملکرد 1450 کیلوگرم در هکتار، نسبت به شاهدهای جم با متوسط عملکرد 1115 کیلوگرم در هکتار و توده بومی قزوین با متوسط عملکرد 1278 کیلوگرم در هکتار، به ترتیب 31 و 12 درصد افزایش عملکرد داشته و علاوه بر تحمل سرمای 24- درجه سانتی‌گراد در شرایط عدم سبز مزرعه، سرمای 14- درجه سانتی‌گراد (بدون پوشش برف) را در شرایط سبز مزرعه به خوبی تحمل نمود. رقم سعید ژنوتیپی مطلوب از لحاظ عملکرد دانه، ارتفاع بوته مناسب جهت برداشت مکانیزه، وزن صد دانه بالا، پروتئین مناسب دانه و تحمل به بیماری برق‌زدگی است.این رقم جهت کشت پاییزه برای مناطق معتدل و پاییزه- انتظاری برای مناطق سردسیر در شرایط دیم انتخاب و معرفی ‌گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Saeed, A New Chickpea Variety, Suitable for Autumn-Entezari Planting in Template and Cold Regions at Dryland Conditions

نویسندگان [English]

  • Ali Saeed 1
  • Seyed Hossien Sabaghpour 2
  • Yadolah Farayedi 3
  • Homauon Kanouni 4
  • Davoud Sadeghzadeh Ahari 5
  • M. Kamel 6
  • Mohammad Nematifard 7
  • Mohammad Reza Shahab 3
  • Ali Akbar Mamudi 8
  • seyedeh soudabeh shobeiri 9
  • Hossein Mostafayi 10
  • Adel Jahangiri 3
  • Farshid Mahmudi 3
  • Mohsen Mahdiyeh 11
  • payam pezeshkpour 12
  • Faramarz Seyedi 13
  • R. Karimizadeh 14
  • M. Armeiun 15
  • R Abdolazimzadeh 16
  • A Akbari Kukia 16
  • A Azizi 16
  • E. Seyed Mahmudian 16
1 West Azerbaijan Agricultural Research and Education Center, AREEO, IRAN
2 Scietific board member/1Agricultural research and education centers of Hamadan, AREEO
3 Dryland agricultural research institute, DARI, AREEO
4 Kordestan Agricultural and Natural Resources Research Center, Sanandaj, Iran.
5 Dryland agricultural research institute, DARI, AREEO
6 Agricultural research and education centers of Zanjan, AREEO
7 Agricultural research and education centers of Kordestan, AREEO
8 Agricultural research and education centers of Northern Khorasan, AREEO
9 Agricultural research and education centers of Zanjan, AREEO
10 Agricultural research and education centers of Ardabil, AREEO
11 Dryland agricultural research institute, DARI, AREEO
12 Assistant perof. and Faculty Member, Seed and Plant improvement Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Khorramabad, Iran
13 Agricultural research and education centers of Golestan, AREEO
14 Agricultural research and education centers of Ghachsaran AREEO
15 Agricultural research and education centers of Ilam, AREEO
16 West Azerbaijan jehad agriculture organization
چکیده [English]

Based on recent studies, spring sowing of chickpea is not economical in most dryland regions of Iran due to low yield and high production expenditures. Saeed variety was introduced in cold resistance evaluating nurseries and participated in international, primary, advanced and adaptability trials in 2003 as well as studies on resistance to Fusarium wilt and Ascochyta blight disease at research stations and farmers’ fields in winter planting in 2015. Saeed average seed yield was 1450 kgha-1, that was superior to checks varieties Jam and local Ghazvin variety with 31 and 12%, respectively. The average seed yield of Jam and Ghazvin were 1115 and 1278 kgha-1,respectively. Saeed could tolerate -24 cold temperature without emergence but with snow covering and -14°C with emergence and without snow covering. The new variety Saeed, is suitable for its seed yield, well plant height (machine harvestable), high 100 seed weight, suitable seed protein and tolerance to Ascochyta blight disease. It was selected and introduced for autumn sowing in semi-cold regions and winter planting for cold dryland areas of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • New variety
  • rainfed sowing
  • seed yield
  • Chickpea
1-    آمارنامه کشاورزی(1394) آمارنامة کشاورزی جلد اول: محصولات زراعی" سال زراعی
92-1391" تهران وزارت جهادکشاورزی. معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات
 
 
2-    کانونی، ه (1380) بررسی عملکرد و سازگاری ارقام نخود در شرایط دیم کردستان، نهال و بذر. 7 : 11-1
 
 
3-    کانونی ه (1392) سارال، رقمی جدید برای توسعه کشت پاییزه نخود در مناطق دیم سردسیر کشور مجله یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی 2(4): 276-265
 
 
4-    مقدم، م (1373) طرح آزمایشات کشاورزی 2 جزوه درسی کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز
 
 
5-    مقدم، م(1380) تجزیه پایداری، بیومتری 1 جزوه درسی کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز
 
 
6- Cullis BR, Thomson FM, Fisher JA, Gilmore AR, Thompson R (1996) The analysis of the NSW wheat variety database I Modeling trial error variance Theor. Appl. Genet. 92: 21-27
 

7- FAOSTAT (2017) Crops http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E. Accessed 03 February 2017
 

8- Jimenz-Diaz RM, Singh KB, Trapero-Casas JL (1991) Resistance in kabuli chickpeas to Fusariu
 

9- Bremner JM, Mulvaney CS (1982) Nitrogen-Total. pp. 595-624. In: CA Black et al. (ed) Methods of soil analysis. Part 2. 2nd ed. Agron Monogr. 9. ASA, Madison. WIm wilt Plant Dis. 75:914-918
 

10- Kang MS (1993) Simultaneous selection for yield and stability in crop performance trials: consequences for growers. Agron. J. 85: 754-757
 

11- Kanouni H, Khalily M, Malhotra RS (2009) Assessment of cold tolerance of chickpea at rainfed highlands of Iran American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci., 5 (2): 250-254
 

12- Lin CS, Binns MR (1994) Concepts and methods for selection. Regional trial data for cultivars and location selection Plant Breeding Review. Vol. 72
 

13- Lin CS, Binns MR, Lefkovich LP (1986) Stability analysis: Where do we stand? Crop Sci.26: 894 -900
 

14- Lin CS, Binns MR (1989) Comparison of unpredictable environmental variation generated by year and seedling – time factors for measuring type 4 stability Theor. Appl. Genet. 78: 61-64
 

15- Millan T, Madrid E, Cubero JI, Amri M, Castro P, Rubio j (2015) Chickpea In: De RON AM (ed.). Grain legumes Hand book of plant breeding 10 spring of science Business Media New YORK pp: 85-109
 

16- Raum WR, Barreto HJ, Westerman RL (1993) Use of stability analysis for long – term soil fertility experiments Agron. J. 85: 159 -167
 

17- Rockstorm J, Barron J, FOX P (2003) Water productivity in rainfed agriculture: challenges and opprtuniteis for small holding farmers in drought-prone tropical agroecosystems In: Kijne JW Barker R Molden D (eds.) Water productivity in agriculture Limits and opportuniteis for improvement CAB International: 145-162
 

18- SAS institute (1996) SAS/STAT user’s guide second edition SAS institute Inc. Cary NC
 

19- Saxena MC (1984) Agronomic studies on winter chickpea In: MC Saxena and KB Singh (eds.) Ascochyta Blight and winter sowing of chickpeas Martinus Nijhoff The Hague The Netherlands
 

20- Singh KB, MV Reddy (1993) Resistance to six races of Aschochyta rabiei in the world germplasm collection of chickpea Crop Science 33: 186-189
 

21- Upadhyaya HD, Thudia M, Dronavallia N, Gujariaa N, Singha S, Sharmaa S, Varshney RK (2011) Genomic tools and germplasm diversity for chickpea improvement Plant Genetic Resources 9 (1): 45-58