نارین، رقم جدید گندم آبی با سازگاری و عملکرد بالا مناسب برای مناطق با تنش شوری خاک وآب در اقلیم معتدل و معتدل گرم کشور

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران

3 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند، ایران

4 بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

5 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اصفهان، ایران

6 بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، کرمان، ایران

7 بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، سمنان، ایران

8 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی شیراز، ایران

9 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

چکیده

تنش شوری یکی از مهم‌ترین تنش های غیر زنده است تولید محصولات کشاورزی را محدود می‏‏‏سازد. رقم نارین حاصل از دورگ گیری بین گندم پیشتاز با سازگاری وسیع و پتانسیل عملکرد بالا به عنوان والد پدری و لاین بومی22-66-1 بعنوان والد مادری دربخش تحقیقات به نژادی غلات در کرج و انتخاب در نسل‌های در حال تفکیک تحت شرایط تنش شوری در ایستگاه یزد می‌باشد.نتایج آزمایش‌های مقایسه عملکرد در اراضی تحت تنش شوری (EcSoil =8-13ds/mوEcWater =8-11ds/m) در مناطق معتدل و معتدل گرم نشان دهنده برتری رقم نارین نسبت به ارقام شاهد بم، نیشابور، کویر و روشن بود، به طوری که این رقم با میانگین عملکرد4901کیلوگرم هکتار ، 809 کیلو گرم (19درصد) نسبت به میانگین ارقام شاهد افزایش عملکردداشت و با داشتن انحراف معیار رتبه پایین وشاخص نسبی عملکرد بالا از پایداری عملکرد و سازگاری خوبی در مقایسه با ارقام شاهد برخوردار بود. این رقم در آزمایش‌های ترویجی در مکان‌های مختلف تحت شرایط تنش شوری در شرایط زارعین،به ترتیب با میانگین عملکرد 4474 کیلوگرم در هکتارنسبت به میانگین عملکرد دانه ارقام شاهد (3664 کیلوگرم در هکتار) حدود 22 درصد افزایش عملکرد داشت. عکس‌العمل آن نسبت به بیماری‌های زنگ (زرد، قهوه‌ای و سیاه) نیمه مقاوم تا نیمه حساس است ولی در شرایط مناطق خشک و ایستگاه‌های یزد، بیرجند، زابل، سمنان و کرمان به هیچ یک از این بیماری‌هاآلودگی مشاهده نشد. رقم نارین نسبت به ارقام شاهد افق، ارگ و بم زودرس‌تر است و علاوه بر مقاوم به خوابیدگی، ریزش دانه و کیفیت نانوایی خوب، دارای سازگاری خوب در اراضی با آب و خاک شور در مناطق معتدل و معتدل گرم کشور بوده و از این‌رو جهت کشت در این مناطق معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Narin, A Newirrigated Bread Wheat Cultivar, High Qrain Yield, Adapted to Temperate and Warm Climate Zones with Salinity of Soil and Water

نویسندگان [English]

  • Ashkboos amini Sefidab 1
  • H. Akbari Mogadam 2
  • M. H. Saberi 3
  • M. T. Tabatabaee 4
  • D. Afuni 5
  • Z. Ravari 6
  • A. Mohammadi 7
  • F. Afshari 1
  • A. Zakeri 8
  • M. Ata Hosseini 9
  • A. Akbari 1
  • H haji akhondi meibidi 4
1 Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
2 Sistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Zabol, Iran
3 Sout Khorasan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Birjand, Iran
4 Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Yazd, Iran
5 Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Isfahan, Iran
6 Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kerman, Iran.
7 Semnan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Semnan, Iran
8 Razavi Khorasan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran
9 Razavi Khorasan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran
چکیده [English]

Salinity stress is a major constrain of plant growth and limiting factor of crop production. Wheat cultivar Narin is derived from the cross between an Iranian salt tolerant wheat line (1-66-22) and Pishtaz cultivar as female and male parents, respectively, at Seed and Plant Improvement Institute, Cereal Research Department in Karaj and subsequent selection among segregating populations done at experimental field of Yazd station.Results of yield trials and on-farm evaluations in the temperate and warm zone showed that under salinity stress conditions (EcSoil =8-13 dsm-1&EcWater =8-11 dsm-1), Narin exhibited a superior performance compared to the check cultivars Bam, Kavir, Neishoubour and Roshan, and its average grain yield was 809 kg (19% Percent) higher than average grain yield of check cultivars. Based on ranking method Narin had high stability and adaptibility in saline condition compared to check cultivars. Unser farmer`s conditions, its average grain yield was 4474 kg ha-1, nearly 22% higher than average grain yield of check cultivars (3664 kg ha-1). Narin exhibits lodging resistance and has non-shattering spikes, but has moderately resistant to moderatelt susceptible infection responses to rusts. However, under dry conditions of saline areas of Iran no susceptibility to these diseasesis observed. Based on good agronomic performance such as early maturity, resistance to lodging and shattering, and high adaptability and stability and good quality under saline conditions compared to checks (Bam, Arg and Ofogh), Narin was released for cultivation in saline areas (with water/soil salinity) of temperate and warm zone in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • Salinity stress
  • Adaptation
  • Temperate and Warm zone

مراجع

1- امینی ا، وهابزاده م، مجیدی هروان ا، افیونی د، طباطبائی م‌ت، صابری م‌ح، لطفعلی آینه غ، راوری س‌ذ (1389) پایداری و سازگاری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان با استفاده از معیارهای مختلف پایداری در شرایط تنش شوری. مجله به‌نژادی نهال و بذر 26(1) : 411-397
 
 
2- امینی ا، وهابزاده م، مجیدی هروان ا، افیونی د، طباطبائی م‌ت، صابری م‌ح، آخوندی میبدی ه، لطفعلی آینه غ، کوهکن ش، مهرابی ف، افشاری ف،  امیری جبال بارز ف، راوری س‌ذ (1391(ارگ، رقم جدید گندم نان برای مناطق با تنش شوری خاک و آب در اقلیم معتدل. مجله به‌نژادی نهال و بذر 28: 727-723
 
 
3- امینی ا (1391)گزارش نهایی معرفی نامگذاری و آزادسازی لاین جدیدگندم متحمل به شوری MS-84-13 با عملکرد بالا و سازگاری خوب در شرایط تنش شوری و با کیفیت نانوایی خوب، جهت کشت در مناطق با تنش شوری خاک وآب در اقلیم معتدل. بخش تحقیقات غلات، موسسه تحقیقات اصلاح  تهیه نهال و بذر، شماره49440/95، 33 صفحه
 
 
4-روستایی م، صادق‌زاده اهری د، حسامی ع، سلیمانی ک، پاشاپور ه، محمودی ک‌ن، پورسیاه بیدی م‌م، احمدی م‌م، حسنپورحسنی م، عابدی اصل غ (1382) بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان در مناطق سردسیر و معتدل دیم. نهال و ذر 19 (2): 275-263
 
 
5-محفوظی س، امینی ا، چایچی م، جاسمی س‌ش، ناظری م، اسکویی س‌ع، امین‌زاده غ، رضایی ع (1388)بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم زمستانه با استفاده از معیارهای مختلف پایداری تحت شرایط تنش خشکی آخرفصل. مجله نهال و بذر 25 : 83-65
 
 
6. AminiA, Vahabzadeh M, Afiuni D, Saberi MH, TabatabaeiMT(2008)Study of adaptation and grain yield stability of wheat genotypes in salt affected regions of Iran.18th EUCARPIA General Congress. Valencia, Spain, 9-12 Sept. 2008. 228pp
 
 
7. Delacy IH, Basford KE, Cooper M,Bull JK,claren CB (1996)Analysis of multi-environment trials. An historical perspective. pp. 39-124. In: Cooper, M. and G. L. Hammer (eds.). Plant Adaptation and Crop Improvement. CAB. International. USA
 
 
8. Kamkar B, Kafi M, Nassiri Mahallati M(2004) Determination of the most sensitive developmental period of wheat (Triticum aestivum L.) to salt stress to optimize saline water utilization. 4th International Crop Science Congress. Brisbane, Australia
 
 
9. KangMS(1993)Simultaneous selection for yield and stability in crop performance trials: consequences for growers. Agron J. 85:754-757.
 
 
10. Ketata H (1988) Genotype x environment interaction. ICARDA. Proceedings of Biometrical Techniques for Cereal Breeders. ICARDA. Aleppo. Syria: pp. 16-32
 
 
11. LinC,Binns MR (1991)Genetic properties of four types of stability parameter. Theoretical and Applied Genetics 82: 505-509
 
 
12. NassarRL,HuhnM(1987)Studies on estimation of phenotypic stability: Test of significance for non-parametric measures of phenotypic and genotype-environmental components of variability.III.Multiple lines and crosses. Heredity23: 339-365
 
 
13. Quereshi AS, Qadir M, Heydari N, Turral H, Javadi A(2007) A review of management strategies for salt– prone land and water recourses in Iran. Colombo, Sri Lanka: International Water Management Institute. 23pp
یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
دوره 6، شماره 2
آذر 1396
صفحه 135-147

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 دی 1395
  • تاریخ بازنگری: 26 تیر 1396
  • تاریخ پذیرش: 10 آبان 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار