باران، رقم جدید گندم نان زمستانه برای کاشت در دیمزارهای مناطق سرد و معتدل کشور

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

2 مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج

چکیده

رقم جدید باران در سال زراعی 79-1378 در قالب خزانه‌های بین‌المللی گندم‌های زمستانه و بینابین در نسل‌های سوم و چهارم در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه مورد مطالعه و انتخاب قرار گرفت و مراحل انتخاب و گزینش آن طی سال‌های 1385-1379 تکمیل گردید. این رقم جدید در قالب آزمایش‌های مقایسه عملکرد و سازگاری در ایستگاه‌های تحقیقاتی مراغه، قاملو، زنجان، اردبیل، سرارود، شیروان و ارومیه از سال زراعی 92-1384 مورد مطالعه قرار گرفت. میانگین عملکرد دانه رقم باران، آذر 2 و سرداری در کل سال‌های مورد بررسی (92-1383) در ایستگاه‌های تحقیقاتی به ترتیب 2383، 2260 و 2004 کیلوگرم در هکتار بود. در سال زراعی 92-1391 رقم جدید به همراه ارقام آذر2 و اوحدی در استان آذربایجان شرقی و در مزارع کشاورزان شهرستان‌های هشترود و اهر مورد بررسی و نتایج نشان داد که میانگین عملکرد دانه رقم باران، آذر2 و اوحدی به ترتیب 1727، 1493 و 1403 کیلوگرم در هکتار بود. همچنین رقم باران در سال زراعی 92-1391 در قالب طرح تحقیقی- ترویجی در شهرستان مراغه در سطح دو هکتار با شاهد سرداری مقایسه و میانگین عملکرد دانه این رقم و رقم سرداری به ترتیب 2652  و 1750 کیلوگرم در هکتار بود که رقم باران برتری معنی‌داری نسبت به رقم متداول در منطقه داشت. این رقم دارای تیپ رشد زمستانه، دانه سفید، مقاوم به سرما، مقاوم به ورس و مقاوم به ریزش دانه، با میانگین ارتفاع بوته 83 سانتی‌متر، میانگین وزن هزار دانه 37 گرم و  متحمل به تنش خشکی بود. رقم باران در مجموع به دلیل دارا بودن میانگین عملکرد بالا، کیفیت خوب نانوایی، تحمل به تنش‌های خشکی، سرما، نیمه مقاوم به زنگ زرد و سایر ویژگی‌های مناسب زراعی، رقم برای کاشت در شرایط دیم  مناطق سرد و معتدل کشور مناسب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Baran a New Winter Bread Wheat Cultivar for Dryland Condition in Cold and Moderate Regions of Iran

نویسندگان [English]

  • M. Rostaii 1
  • M. Hassanpour Hosni 1
  • H. Esmailzad 1
  • D. Sadeghzadeh 1
  • B. Sadeghzadeh 1
  • A. Amiri 1
  • R. Eslami 1
  • R. Rezaii 1
  • S. Golkari 1
  • K. Soleimani 1
  • GhR. Abedi Asl 1
  • E. Rohi 1
  • H. Pashapour 1
  • R. Haghparast 1
  • M. Aghaee 1
  • MM. Ahmadi 1
  • A. Daryaee 1
  • F. Afshari 2
  • M. Torabi 2
  • MA. Dehghan 2
  • V. Mardokhi 2
  • R. Hoshyar 2
  • ST. Dadrezaii 2
  • SM. Ata Hosseini 2
چکیده [English]

New wheat cultivar baran has been selected through segregation population (F3-F6) of international bread wheat germplasm in Maragheh Research Station (1999-2004). The new cultivar was evaluated during 2005-2009 in Maragheh, Qamlo, idar, Ardebil, Sararood, and Uromieh research stations. The results of the experiments indicated that the average yield of Baran, Azar2 and Sardari cultivars were 2383,2260 kgha-1 respectively. Onfarm study results showed that means of grain yield for Baran, Azar2 and Ohadi cultivars were 1727, 1493 and 1403 kgha-1 in Hashtrood and Ahar area in East Azarbayjan province respectively (2012-13). The new cultivar evaluated in large scale in farmer fields of Maragheh region (2012-2013), with means of grain yield of  2652 while Sardari cultivar was 1750 kgha-1. Baran cultivar showed winter habit, early maturity, high 1000 kernel weight (37gr), 11.2% protein content, good bread quality,oderate rusts resistant and logging resistant and also cold tolerance. Baesd on the results then new wheat cultivar baran, is suitable for cold and semi cold drylands of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bread quality
  • Bread wheat
  • Dryland Conditions

مراجع

1- بی‌نام (1392) آمارنامه کشاورزی. جلد اول: محصولات زراعی. سال زراعی 91-1390. وزارت جهاد کشاورزی. تهران. صفحات 22-5 
2- چوکان ر (1378) بررسی پایداری عملکرد هیبریدهای ذرت دانه‌ای با استفاده از معیارهای مختلف پایداری. مجله نهال و بذر 15 (3): 183-170
3- حسنپور حسنی م، افشاری ف، یاسائی م، عطاحسینی س م، سرکاری ص، هوشیار ر (1392) گزارش نهایی پروژه ارزیابی مقاومت ژنوتیپ‌های پیشرفته گندم دیم به بیماری زنگ زرد. شماره 44907، مورخ 27/2/1393، 34 صفحه
4- روستائیم،صادق‌زادهاهری د،پاشاپور ه، حسنپورحسنی م (1382) بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان در مناطق سردسیر و معتدل دیم. مجله نهال و بذر 19 (2): 275-263 
5- روستایی م، حسینیس ک، حسین‌پور ط، کلاته م، خلیل زاده غ ر (1383) مطالعه سازگاری و پایداری عملکرد دانه در ژنوتیپ‌های پیشرفته گندم نان در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر دیم. مجله علوم کشاورزی ایران 35 (2): 436-427  
6- روستایی م (1392) گزارش گندم دیم. کمیته فنی گندم، وزارت جهاد کشاورزی، تهران.
صفحات 11-2
7. FAO(2009) Food and Agricultutral Organization of the United Nations Quarterly bulletin of statistics. Rome. Italy
8. Hawtin G, Iwanage M, Hodykin T (1996) Genetic resources in breeding for adaptation.Euphytica 92: 255-266
9. Karadavut U, Palta C, Kavur maci Z, Block Y (2010) Some grain yield parameters of multi-environmental trials in faba bean (Vicia faba) genotypes.Int. J. Agric. Riol. 12(2): 217-220
10. Saari E E, Prescott JM (1975) A scale for apprising the foliar intensity of wheat diseases. Plant Di. Rep. 59: 377-80
11. Mohammadi M, Karimizadeh R, Sabaghnia N, Shefazadeh MK (2012) Effective alication of canopy temperature for wheat genotypes screening under different water availability in warm environments. Bulgarian J. Agri. Sci. 18 (6): 934-941
12. Mohammadi R, Roostaei M, Haghparast R, Roohi E, Kazemi S, Ahmadi MM, Abediasl G, Amri A (2010) Genotyp × environment interaction for grain yield in rainfed winter wheat multi-environmental trials in Iran. Agro. J. 102 (5): 1500-1510
13. Ortiz R, Iwanaga M, Reynolds MP, Wu H, Crouch JH (2007) Overview on crop genetic engineering for drought-prone environments. J. Semi-Arid Trop. Agric. Res. Vol. 4 (1): 30 pp
یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
دوره 3، شماره 4
دی 1393
صفحه 233-242

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 آذر 1393
  • تاریخ بازنگری: 09 تیر 1395
  • تاریخ پذیرش: 01 مهر 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار