کشت پاییزه چغندرقند در مناطق گرم استان اصفهان و ایذه خوزستان

نویسندگان

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان

چکیده

زراعت پاییزه چغندرقند در اقلیم‌های خشکی مانند کشور ایران در مقایسه با کشت بهاره میزان آب کمتری مصرف نموده و می‌تواند گزینه مناسب‌تری برای بهره‌گیری از بارندگی‌های پاییزه و زمستانه و مقابله با بحران کمبود آب باشد. در دو منطقه آران و بیدگل استان اصفهان و ایذه استان خوزستان از مناطق مجاور دو کارخانه قند چهارمحال بختیاری و اصفهان که دارای استعداد بالقوه تولید چغندرقند پاییزه می‌باشند مطالعه‌ای برای ارزیابی پتانسیل تولید چغندرقند در این مناطق در سال زراعی 1386-1385 در دو آزمایش جداگانه اجرا شد. در آزمایش ایذه اثرات دو تاریخ کاشت و دو تاریخ برداشت در کشت پاییزه بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم ایرانی و خارجی مورد بررسی قرار گرفت. در منطقه ایذه نسبت به منطقه آران و بیدگل درصد ساقه‌روی کمتری بود که علت آن سرمای کمتر زمستان این منطقه بود. در منطقه ایذه درصد ساقه‌روی رقم ایرانی در تاریخ کاشت اول و برداشت اول یک درصد بود که با تأخیر در کشت وکاهش دوره رشد درصد ساقه‌روی افزایش و به پنج درصد رسید. در منطقه آران و بیدگل رقم ایرانی 38/15 درصد ساقه‌روی، در حالی که در رقم خارجی هیچگونه ساقه‌روی نداشت. در منطقه آران و بیدگل عملکرد ریشه دو رقم تفاوت چشمگیری با یکدیگر نداشت اما درصد قند ناخالص رقم ایرانی احتمالاً به علت ساقه‌روی نسبت به رقم خارجی نزدیک 5/2 واحد کاهش یافت، در نتیجه عملکرد قند و عملکرد قند قابل استحصال با کاهش بیشتر از یک واحد روبرو شد. به دلیل ساقه‌روی رقم ایرانی ضریب استحصال آن نیز در مقایسه با رقم خارجی کاهش شش درصدی نشان داد. در منطقه ایذه رقم ایرانی مورد مطالعه در هر دو تاریخ کاشت نسبت به رقم خارجی عملکرد ریشه، قند ناخالص و عملکرد قند قابل استحصال بالاتری داشت که معنی‌دار نبود. با افزایش دوره رشد عملکرد ریشه، عملکرد قند و عملکرد قند قابل استحصال افزایش و با کاهش دوره رشد عملکرد ریشه به صورت معنی‌داری کاهش یافت. این موضوع تأکید بر کشت در اوایل آبان ماه و برداشت حداقل در اواخر خرداد ماه در منطقه ایذه خوزستان می‌کند. همچنین مشخص گردید که زمان برداشت در این منطقه می‌تواند بسیار حساس باشد و یک ماه برداشت زودتر می‌تواند به صورت معنی‌دار عملکرد ریشه‌، عملکرد قند و عملکرد قند قابل استحصال را کاهش دهد. نتایج نشان داد که کشت پاییزه چغندرقند در منطقه آران و بیدگل و مناطق مشابه اقلیمی در استان اصفهان و همچنین منطقه ایذه خوزستان در صورت استفاده از ارقام مقاوم به ساقه‌روی قابل توصیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sugar Beet Autumn Planting in Warm Areas of Esfahan Province and Izeh Khozestan

نویسندگان [English]

  • DF. Taleghani
  • Mohammad Jahadakbar
  • Hamid Reza Ebrahimian
  • Dariush Taleghani
Agricultural and Natural Resources Research Center of Esfahan Province, Esfahan, Iran.
چکیده [English]

Autumn planting of sugar beet as compared to its spring cultivation demands less application of water in semi-arid region such as Iran. Therefore, cultivation of sugar beet in autumn is considered as a better choice to be benefited from autumn and winter precipitation and escaping from water deficit crises. In two areas of Aran-o-Bidgol, Esfahan (AE) and Izeh, Khuzestan (IK), two independent experiments were carried out in 2006-2007. In IK, the effect of two planting dates and two harvesting times on yield quality and quantity of one Iranian and one non-Iranian cultivars were studied. Due to a mild winter in IK, the bolting percentage of the plant was less than what recorded for AE. In IK, the bolting percentage of Iranian cultivar was 1% at the first planting and harvesting dates. By delaying the planting date and hence decreasing the growth period, bolting percentage reached to a level of 5%. Bolting percentage in the AE area was 15.38% for Iranian cultivar, while none bolting was observed in the Iranian cultivar in the AE area. The root yields (RY) of the two cultivars were not significantly different, but as compared to non Iranian cultivar, probably due to its bolting, sugar content (SC) of the Iranian cultivar decreased by 2.5 percent. Consequently, sugar yield (SY) and white sugar yield (WSY) both decreased more than one unit. Due to bolting of Iranian cultivar, its purity decreased 6% as compared to non Iranian cultivar. In IK area, Iranian cultivar showed higher and non significant RY, SY & WSY as compared to non Iranian cultivar, in both planting dates. The result indicated that higher RY, SY & WSY were obtained by planting in the middle of October and harvesting in the middle of June in the IK area. Harvesting date IK area was sensitive by early harvesting (one month sooner) lead to decreases of RY, SY & WS Y. It was concluded that there is possibility to plant sugar beet in warm area of AE and IK area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Autumn planting
  • Aran-o-Bidgol
  • Izeh
  • Sugar beet and Warm areas