مهتاب، رقم جدید جو آبی با عملکرد بالای دانه و خصیل و سازگاری مناسب در مناطق سرد کشور

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

3 محقق، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

4 استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

5 دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

6 مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مغان، ایران.

7 مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.

8 محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.

9 دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

10 دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مغان، ایران.

11 محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.

12 محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران.

13 دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران.

14 استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.

15 محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

16 استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.

10.22092/rafhc.2024.366436.1345

چکیده

رقم مهتاب (لاین CB-84-10) نخستین بار در سال زراعی 81-1380 از طریق خزانه کراسینگ بلوک زمستانه بین المللی ایکاردا وارد کشور شد. این لاین در طی سال ‏های زراعی 84-1381 در آزمایش‏ های ارزیابی مشاهده ‏ای، مقایسه عملکرد مقدماتی و پیشرفته ارقام و لاین‏ های جو مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به برتری عملکرد قابل ملاحظه نسبت به سایر ژنوتیپ‏ ها برای ارزیابی نهایی در آزمایش مقایسه عملکرد لاین ‏های امیدبخش جو طی سال‏ های 86-1384 در ایستگاه‏ های کرج، مشهد، جلگه رخ، میاندوآب، تبریز، اردبیل، همدان و اراک انتخاب شد. در این آزمایش رقم مهتاب با متوسط عملکرد دانه 7167 کیلوگرم در هکتار رتبه اول عملکرد را به خود اختصاص داد و به میزان 591 کیلوگرم در هکتار (9درصد) نسبت به رقم شاهد بهمن برتری نشان داد. رقم مهتاب با تیپ رشد بینابینی، متوسط ارتفاع بوته 88 سانتی‏ متر و وزن هزار دانه 44 گرم دارای مقاومت به خوابیدگی، ریزش دانه و سازگاری وسیع در مناطق سرد کشور می ‏باشد. واکنش این لاین نسبت به بیماری‏ های زنگ زرد و سفیدک سطحی نیمه مقاوم تا نیمه حساس و نسبت به بیماری لکه قهوه‌ای نواری و لکه توری جو نیمه مقاوم است. از نظر کیفیت این لاین دارای میانگین پروتئین 11/5 درصد می‏ باشد که نشان دهنده کیفیت قابل قبول آن برای استفاده به عنوان علوفه می‏ باشد. با توجه به زیست توده بالای رقم مهتاب در مرحله خمیری نرم، این رقم قابلیت برداشت بصورت خصیل را نیز دارد. اراضی واقع در مناطق سرد استان‏ های البرز، خراسان رضوی، فارس، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، همدان، زنجان، قزوین، مرکزی، کردستان، کرمانشاه، لرستان، چهار محال و بختیاری، اصفهان و کرمان به عنوان مناطق مستعد برای کشت و توسعه رقم جدید به شمار می ‏آیند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Mahtab, new irrigated barley variety with high grain and green forage yield and appropriate adaptability in the cold climate regions of Iran

نویسندگان [English]

  • H. Ghazvini 1
  • A. R. Koocheki 2
  • B. Sorkhi Lalaloo 2
  • A. Yousefi 3
  • A. Razavi 4
  • S. Mohammadi 5
  • Gh. Aminzade 6
  • M. Sharifialhossaini 4
  • M. Ezat Ahmadi 4
  • T. Babaee 7
  • M. H. Tat 8
  • S. Sh. Jasemi 2
  • M. Patpour 2
  • R. Aghnoum 9
  • S. A. Safavi 10
  • H. Hashemi 4
  • A. sanjari 6
  • M. dalvand 11
  • M. Ataee 12
  • M. Mahlooji 13
  • M. A. Dehghan 14
  • Sh. Kia 14
  • S. M. Atahossaini 15
  • M. Chaeechi 16
1 Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
2 Assistant professo, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
3 Researcher, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
4 Assistant professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, Mashhad, Iran.
5 Associate professor, Seed and Plant Improvement Research Department, West Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Urmia, Iran.
6 Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Moghan, Iran.
7 . Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Arak, Iran.
8 Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, Hamedan Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, Hamedan, Iran.
9 Associate professor , Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran.
10 Associate professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Moghan, Iran.
11 Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Khoram abad, Iran.
12 Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, East Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Tabriz, Iran.
13 Associate professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran.
14 Assistant professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Gorgan, Iran.
15 Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran.
16 Assistant professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Hamedan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

Mahtab barley variety (line CB-84-10) was initially selected from International Winter Barley Crossing Block Nursery received from ICARD in 2001-2002 cropping season. During observational evaluation, preliminary yield trial and advanced yield trial during 2002-2005 cropping seasons based on its considerable grain yield compared to the other studied genotypes, this line was selected for final evaluation in the elite barley lines yield trial which was conducted in Karaj, Mashhad, Jolge rokh, Miandoab, Tabriz, Ardabil, Hamadan and Arak research stations during 2005-2007 cropping seasons. The average grain yield of Mahtab cultivar in this experiment was 7167 kgha-1, that was 591 kgha-1 (9%) higher than the grain yields of check variety Bahman. Mahtab has facultative growth habit, plant height of 88 cm, thousand kernel weight of 44 grams and exhibits lodging resistance and non-shattering rachis as well as wide adaptability across cold regions of the country. In addition, this variety has moderately-resistant (MR) to moderately-susceptible (MS) infection responses to yellow rust and powdery mildew and MR infection response to barley stripe and barley net blotch. The protein content of this variety is 11.5% that indicates its appropriate quality for animal feeding. Based on high biomass of Mahtab variety in the soft dough stage, this cultivar can be also used as green forage for animal feeding. Agricultural lands located in the cold regions of Alborz, Khorasan Razavi, Fars, East Azarbaijan, West Azarbaijan, Ardabil, Hamadan, Zanjan, Ghazvin, Markazi, Kurdistan, Kermanshah, Lorestan, Chaharmahal and Bakhtiari, Isfahan and Kerman provinces are appropriate areas for cultivation of the new cultivar.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cold tolerance
  • Cold agroclimate zone
  • Adaptability
  • Green forage
Anonymous. 2023. Agricultural statistics 1401, Field crops. Ministry of Agriculture-Jahad, Vol 1, pp:103.
 
 
Arabi, M. I. E., Jawhar, M., Al-Safadi, B., and Mirali, N. 2004. Yield Responses of Barley to Leaf Stripe (Pyrenophora graminea) under Experimental Conditions in Southern Syria. J. Phytopathology 152: 519-523. https://doi.org/10.1111/j.1439-0434.2004.00891.x
 
 
Eyal, Z., Scharen, A. L., Prescott, J. M., and van Ginkel, M. 1987. The Septoria diseases of wheat: Concepts and methods of disease management. Mexico, D. F. CIMMYT. pp. 24. 7.
 
 
Ghazvini, H., Bagherikia, S., Pour-Aboughadareh, A., Sharifalhossaini, M., Razavi, S.A. Mohammadi, S., Ghasemi Kalkhoran, M., Fathihafshejani, A., and Khakizade, Gh. 2022. GGE biplot analysis of promising barley lines in the cold regions of Iran. J. Crop Improv. 36(4): 461-472. https://doi.org/10.1080/15427528.2021.1977448
 
 
Ghazvini, H., Pour-Aboughadareh, A., Sharifalhossaini, M., Razavi, S.A. Mohammadi, S., Ghasemi Kalkhoran, M., Fathihafshejani, A., and Khakizade, Gh. 2018. Phenotypic stability analysis of the barley genotypes in the cold regions of Iran. Crop Breed. J. 8(1&2): 17-29.  https://doi.org/10.22092/CBJ.2019.127226.1037
 
 
Gusta, L. V., Boyachek, M., and Fowler, D. B. 1978. A system for freezing biological materials. Hortic. Sci. 13: 171-172. https://doi.org/10.21273/HORTSCI.13.2.171
 
 
Limin, A. E., and Fowler, D. B. 1988. Cold hardiness expression in interspecific hybrids and amphiploids of the Triticeae. Genome 30:361-365. https://doi.org/10.1139/g88-063
 
 
Peterson, R. F., Campbell, A. B., and Hannah, A. E. 1948. A diagrammatic scale for estimating rust intensity of leaves and stems of cereals. Can.  J. Res.  Sect. C 26: 496-500. https://doi.org/10.1139/cjr48c-033
 
 
Pour-Aboughadareh, A., Ghazvini, H., Jasemi, S. Sh., Mohammadi, S., Razavi, S. A., Chaichi, M., Ghasemi Kalkhoran, M., Monirifar, H., Tajali, H., Fathihafshjani, A., and Bocianowski, J. 2023. Selection of High-Yielding and Stable Genotypes of Barley for the Cold Climate in Iran. Plants, 12(13), 2410. https://doi.org/10.3390/plants12132410
 
 
Saari, E. E. and Prescott, J. M. 1975. A scale for appraising the foliar intensity of wheat diseases. Plant Dis. Rep. 59: 377–380.
 
 
Smedegaard-Petersen, V., and Jørgensen, J. 1982. Resistance to barley leaf stripe caused by Pyrenophora graminea. Phytopathol Z 105:183–191. https://doi.org/10.1111/j.1439-0434.1982.tb00676.x