چاووش، هیبرید جدید زودرس ذرت مناسب کشت در مناطق معتدل و معتدل سرد

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.

2 استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

3 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

4 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران.

5 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران.

6 مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.

7 مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

8 محقق، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران.

10.22092/rafhc.2024.357145.1295

چکیده

رقم ذرت چاووش یا سینگل کراس 380 (KSC380) به عنوان یک هیبرید جدید زودرس از تلاقی دو لاین KE76009/312 و K1263/1 تولید شده است. در آزمایش مقدماتی سال 1385 در منطقه کرج، این هیبرید با میانگین عملکرد 11/92 تن در هکتار در گروه هیبریدهای برتر قرار گرفت و در سال 1386 وارد آزمایش نیمه ­نهایی شد. در این مرحله، هیبرید جدید با میانگین عملکرد دانه 12/18 تن در هکتار در چهار منطقه (کرج، مشهد، شیراز و کرمانشاه) نسبت به رقم شاهد دهقان، 910 کیلوگرم افزایش عملکرد دانه در واحد سطح نشان داد. هیبرید جدید در آزمایش مقایسه ارقام نهایی در هشت منطقه طی دو سال (1394-1393) با  تولید عملکرد دانه  11/54 تن در هکتار نسبت به هیبرید شاهد دهقان، برتری 750 کیلوگرمی در هر هکتار نشان داد. این هیبرید با 100 روز طول دوره رشد در مقایسه با رقم شاهد دهقان، نه روز زودرس‌تر بود. هیبرید چاووش با روش­ های مختلف برآورد پایداری و شاخص برتری لین و بینز، پایداری عملکرد دانه بالاتری را نشان داد. این هیبرید در آزمایش مقایسه عملکرد سال 1395 در پنج منطقه (کرج، مشهد، اصفهان، شیراز و کرمانشاه) با میانگین 12/28 تن در هکتار برتری عملکرد معادل 1/15 تن در هکتار در مقایسه با رقم شاهد دهقان داشت. در آزمایشات تحقیقی-ترویجی سال 1395 منطقه کرمانشاه هیبرید چاووش و رقم شاهد فجر با هفت تن عملکرد دانه در هکتار، عملکردی مشابه تولید نمودند. اگرچه در آزمایش ترویجی و در شرایط زارع عملکرد این ارقام کمتر از رقم شاهد سینگل کراس 704 با 9/9 تن در هکتار بود، اما برای هیبرید چاووش به طور متوسط 2 تا 3 نوبت آبیاری کمتری انجام شد. لذا برآورد می­ شود که با استفاده از این رقم میزان صرفه جویی آب آبیاری ذرت در سیستم های آبیاری تحت فشار حدود 800  تا 1200 متر مکعب و در سیستم آبیاری سنتی حدود 1600 تا 2400 متر مکعب در هکتار باشد. به طور کلی هیبرید چاووش با توجه به فصل رشد کوتاهتر،  مصرف آب کمتر و عملکرد مناسب علاوه بر اینکه برای کاشت بهاره در منطقه معتدل و معتدل سرد مناسب است برای کاشت تابستانه منطقه معتدل نیز توصیه می­ شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Chavoosh, new early-maturing maize hybrid suitable for cultivation in the temperate and cold temperate regions of Iran

نویسندگان [English]

  • A. Estakhr 1
  • Z. Dehghanpour 2
  • M. R. Shiri 2
  • H. Hassanzadeh Moghaddam 3
  • A. Shirkhani 4
  • P. Jafari 5
  • M. Mohseni 6
  • K. Anvari 7
  • M. Zamani 2
  • M. H. Sabzi 8
1 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Shiraz, Iran.
2 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Karaj, Iran.
3 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Mashhad, Iran.
4 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Kermanshah, Iran.
5 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Isfahan, Iran.
6 6. Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Sari, Iran.
7 Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, East Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Oromiyeh, Iran.
8 Researcher, Seed and Plant Improvement Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Maize cultivar Chavoosh or single cross 380 (SC380) as a new early-maturing hybrid is produced from the crossing between KE76009/312 and K1263/1 maize inbred lines. In the preliminary yield trial, the new hybrid with 11.92 tha-1 grain yield in Karaj region in 2006 was included in the group of superior hybrids and was selected for studying in the next step in the semi-final yield trial in 2007. At this stage, the grain yield mean of the new hybrid in four regions (Karaj, Mashhad, Shiraz, and Kermanshah) was 12.18 tons per hectare that showed 910 kg per hectare increase in grain yield compared to the control cultivar Dehghan. The average grain yield of new hybrids in eight regions during 2014 and 2015 was 11.54 tons per hectare in the final stage experiment and showed the superiority of 750 kg compared to the control cultivar Dehghan. This superiority became more apparent because the new hybrid had 100 days growth period and was nine days earlier than the control hybrid Dehghan. The promising new hybrid also showed higher grain yield stability using GGE-biplot stability methods and Lin and Binns index. This new hybrid with an average grain yield of 12.28 tons per hectare showed a yield superiority of 1.15 tons per hectare compared to the control cultivar Dehghan in the yield trial in five regions (Karaj, Mashhad, Isfahan, Shiraz, and Kermanshah) in 2016. In the research-extension experiments in the Kermanshah region in 2016, the new cultivar (Chavoosh) and control cultivar Fajr produced similar grain yield (7 tons per hectare) that was lower than the control cultivar single cross 704, but for early-maturing hybrid Chaavosh less irrigation (in average, 2 to 3 times) was done. Therefore, it is estimated that using Chaavosh hybrid under pressurized irrigation systems can save about 800 to 1200 cubic meters, and under traditional irrigation systems can save about 1600 to 2400 cubic meters of water per hectare. In general, Chaavosh hybrid is recommended for spring planting in temperate and cold temperate regions due to its shorter growing period, lower water consumption and also its good grain yield. It is also recommended for summer planting in temperate regions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maize
  • Early-maturing
  • Single cross 380
  • Yield
Izadpenah, K., and Parvin, Sh. 1979. Maize mosaic in Shiraz fields. Plant diseases Journal. 15:78-82. (In Persian).
 
 
Dehghanpour, Z., Hasanzadeh Moghaddam, H., Estakhr, A., Sabzi, M. H., Mozayan, A., Shiri, M. R., Shirkhani, A., Mohseni, M., Anvari, K., Zamani, M., and Sadeghi, F. S. 2018. Kousha (KSC 201) an early maturing maize hybrid suitable for different maize growing regions of Iran particularly areas with limited growing season duration and irrigation. water. Research Achievements for Field and Horticulture Crops, 7(1):71-82 (In Persian).
 
 
Estakhr, A., Heidari, B., and Ahmadi, Z. 2015a. Evaluation of kernel yield and agronomic traits of European maize hybrids in the temperate region of Iran. Archives of Agronomy and Soil Science, 61(4): 475-491. DOI: 10.1080/03650340.2014.941822
 
 
Estakhr, A., Heidari, B., Dadkhodaie, A., and Izadpanah, K. 2015b. Evaluation of maize inbred lines for Iranian maize mosaic virus (IMMV) resistance. Annual Research & Review in Biology. 8(2):1-12. DOI: 10.9734/ARRB/2015/20058.
 
 
Ghaed Rahmat, M., Choukan, R., Seyahsar, B., and Zamani, M. 2007. Study of genetic control of resistance to common smut in maize. Iranian Journal of Crop Sciences. 9 (1): 77-89 (In Persian).
 
 
Gauch, H. G., Piepho, H. P., and Annicchiarico, P. 2008. Statistical analysis of yield trials by AMMI and GGE: Further considerations. Crop Sci 4 8(3): 866-889. https://doi.org/10.2135/cropsci2007.09.0513.
 
 
Jeffers, D., Vasal, S. K., Mclean, S., and Srinivasang, S. 1994. Evaluation of tropical inbred lines for resistance to Fusarium moniliforme ear rot. Maize Genetics Cooperation Newsletter. No. 68, pp 58.
 
 
Lin, C. S., and Binns, M. R. 1988. A superiority measure of cultivar performance for cultivar × location data. Canadian Journal Plant Sci. 68: 193-198. https://doi.org/10.4141/cjps88-018.
 
 
Neal, N. P., 1960. Hybrid maize breeding and seed production: By RW Jugenheimer. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Rome, Italy. 1958. 62:  63 pp.
 
 
Pope, D. D., and McCarter, S. M. 1992. Evaluation of inoculation methods for inducing common smut on corn ears. Phytopathology 85: 950-955.
 
 
Shojaei, S. H., Mostafavi, K., Bihamta, M. R., Omrani, A., Mousavi, S. M. N., Illés, Á., Bojtor, C., and Nagy, J. 2022. Stability on maize hybrids based on GGE biplot graphical technique. Agronomy, 12(2): 394. https://doi.org/10.3390/agronomy12020394.
 
 
Troyer, A. F. 1993. Breeding early corn. pp. 341-395. In. A.R. Hallauer (ed.). Specialty corns. CRC Press. Inc.
 
 
Yan, W. 2001. GGE biplot- a windows application for graphical analysis of multi-environment trial data and other types of two-way data. Agron. J. 93: 1111-1118. https://doi.org/10.2134/agronj2001.9351111x.
 
 
Yan, W., and Kang, M. S. 2002. GGE biplot analysis: A graphical tool for breeders, geneticists and agronomists. CRC Press, Boca Raton, FL, USA. 288 pp. ISBN 0-8493-1338-4.
 
 
Yan, W., Hunt, L. A., Sheng, Q., and Szlavnics, Z. 2000. Cultivar evaluation and mega-environment investigation based on the GGE biplot. Crop Sci. 40: 597-605. https://doi.org/10.2135/cropsci2000.403597x.
 
 
Zamani, M. 2006. Evaluation of maize hybrids for resistance to fosarium stalk rot. Seed and Plant journal 22:15-27 (In Persian).
 
 
Zamani, M., and Dehghanpour, Z. 2007. Reaction of some early maturity maize genotypes to common smut by artificial inoculation. Seed and Plant journal 23: 547-556 (In Persian).