آسا، رقم کلزای آزادگرده‌افشان بهاره مناسب برای مناطق گرم جنوب ایران

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران

2 دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

3 دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، ساری، ایران.

4 استاد، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، گرگان، ایران.

5 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، گرگان، ایران.

6 محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، بوشهر، ایران.

7 استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

8 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی صفی آباد دزفول، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، دزفول ، ایران.

9 استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.

10 استادیار، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، ساری، ایران.

11 دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرمانشاه، ایران.

12 استادیار، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، کرج، ایران

13 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران.

14 کارشناس، ترویج مدیریت خدمات جهاد کشاورزی، سیستان و بلوچستان، ایران.

10.22092/rafhc.2023.357384.1299

چکیده

اقلیم گرم جنوب ایران از جمله مناطق با قابلیت کشت ارقام بهاره کلزا است. کشت کلزا در این اقلیم با مشکل تنش­ های محیطی از جمله خشکی و گرمای انتهای فصل مواجه است. لذا علاوه بر عملکرد، زودرسی از اولویت­ های مهم در معرفی ارقام کلزای بهاره در این مناطق است. رقم آسا (لاین امیدبخش SRL-93-4) یک رقم زودرس نسبتاً پرمحصول و حاصل تلاقی لاین‌زودرس بهاره R308 با رقم زمستانه پرمحصول Modena است. اداره نسل­ های در حال تفکیک حاصل از تلاقی به روش شجره­ای انجام شد. بررسی­ های مقدماتی و سازگاری لاین  SRL-93-4 برتری آن را نسبت به ارقام شاهد در مناطق مورد بررسی نشان داد. در آزمایش سازگاری، لاین SRL-93-4 (با‌ عملکرد 2581 کیلوگرم در هکتار) نسبت به رقم شاهد RGS003 (با عملکرد 2155 کیلوگرم در‌ هکتار) برتری معنی‌داری را نشان داد. همچنین لاین SRL-93-4 به طور متوسط 11 روز نسبت به رقم شاهد RGS003 زودرس‌تر بود. نتایج حاصل از روش پایداری بیانگر پایداری زیاد لاین SRL-93-4 بود. آزمایش مزرعه‌ای برای ارزیابی بیماری ساق‌سیاه نشان داد لاین SRL-93-4 دارای تحمل نسبی نسبت به این بیماری بود. بررسی پروفایل اسیدهای چرب نشان داد که روغن دانه لاین SRL-93-4 دارای میزان اسید اروسیک نزدیک به صفر  و به لحاظ ترکیب اسیدهای چرب در حد استاندارد ولی با اسید اولئیک بیشترو اسید لینولنیک کمتر نسبت به رقم RGS003 بود همچنین میزان گلوکوزینولات کنجاله آن نیز کمتر از حد استاندارد بود. نتایج پروژه تحقیقی ترویجی در شهرستان‌های زهک و زابل از استان سیستان و بلوچستان نشان داد که لاین SRL-93-4 (با عملکرد 2200 کیلوگرم در‌ هکتار) دارای تفاوت غیر معنی‌داری از نظر عملکرد دانه با رقم شاهد دلگان (با عملکرد 2361 کیلوگرم در‌ هکتار)  است، اما هشت روز نسبت به شاهد زودرس‌تر است.  بنابراین با توجه به ویژگی‌های مطلوب از جمله زودرسی، تحمل نسبی به بیماری ساق‌سیاه و عملکرد مناسب، لاین امیدبخش جدیدSRL-93-4  که با نام رقم آسا معرفی شده است، برای کشت در مناطق گرم جنوب توصیه می­ شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Asa, spring open-pollinated oilseed rape cultivar suitable for the south warm regions of Iran

نویسندگان [English]

  • B. Bakhshi 1
  • H. Amiri Oghan 2
  • V. Rameeh 3
  • A. Faraji 4
  • R. Behmaram 5
  • N. Kh. Kazerani 6
  • H. R. Fanaei 7
  • S. A. Kalantar Ahmadi 8
  • B. Alizadeh 7
  • S. Rahmanpour Ozan 9
  • Sh. Kia 5
  • A. R. Dalili 10
  • A. Rezaeizad 11
  • H. Sadeghi 12
  • H. Akbari Moghaddam 13
  • S. V. Alavi 3
  • R. Noshavani 14
  • Gh. R. Azarsa Mofrad 14
1 Assistant Professor, Horticulture Crops Research Department, Sistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Zabol, Iran.
2 Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
3 Associate Professor, Crops and Horticultural Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Sari, Iran.
4 Professor , Crops and Horticultural Research Department, Gorgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Gorgan, Iran.
5 Assistant Professor, Crops and Horticultural Research Department, Gorgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Gorgan, Iran.
6 Researcher, Crops and Horticultural Research Department, Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Bushehr, Iran.
7 Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
8 Assistant Professor, Crops and Horticultural Research Department, Safiabad Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Dezful, Iran.
9 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
10 Assistant Professor, Plant Protection Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Sari, Iran.
11 Associate Professor, Horticulture Crops Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Kermanshah, Iran.
12 Assistant Professor, Seed and Plant Certification and Registration Institute, Agriculture Research Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
13 Assistant Professor, Horticulture Crops Research Department, Sistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Zabol, Iran.
14 Researcher, Jihad-e-Agriculture Service Management, Sistan and Baluchestan, Iran.
چکیده [English]

The south warm climate of Iran is one of the regions with the ability to grow spring oilseed rape cultivars. Cultivation of oilseed rape in this climate faces the problem of environmental stress such as terminal drought and heat stress. Therefore, in addition to yield, earliness is one of the important priorities to introducing spring oilseed rape cultivars in these areas. Asa (promising line SRL-93-4) is an early-maturing and relatively high-yielding cultivar that resulted from hybridization between R308 early-maturing spring line and Modena as a high-yielding winter cultivar. The segregated generations were conducted by pedigree method. Preliminary and adaptation trails showed that SRL-93-4 line was superior compared to check cultivars in the regions under study. In the adaptation trail, the SRL-93-4 line (with 2581 kgha-1 seed yield) showed a significant superiority over the control cultivar RGS003 (with 2155 kgha-1 seed yield). Also, it was found that the SRL-93-4 line was matured 11 days earlier than the check variety RGS003 on the average. The results of stability methods revealed that SRL-93-4 line was the high stable genotype. A field trial for Blackleg disease showed that the SRL-93-4 line had a relative tolerance to the Blackleg. Analysis of the fatty acids profile showed that
SRL-93-4 seed oil had a level of erucic acid close to zero, and in terms of the composition of fatty acids, it was within the standard range, but with more oleic acid and less linolenic acid compared to the RGS003 variety. Also, the amount of glucosinolate of the meal was less than standard level. The results of the on-farm trails in Zahak and Zabol regions of the Sistan and Baluchestan province showed that SRL-93-4 line (with 2200 kgha-1 seed yield) had a non-significant difference seed yield with Dalgan check cultivar (with 2361 kgha-1 seed yield); But it was eight days earlier than the check variety. Therefore, due to the desirable characteristics such as early maturity, relative tolerance to Blackleg disease and good performance, the new promising line SRL-93-4 which released as Asa variety is recommended for cultivation in the south warm regions of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Earliness
  • Oil content
  • Seed yield
  • Stability

مراجع

Anonymous. 2008. Self-sufficiency in the production of oilseeds. Journal of vegetable oil industry. Ministry of Agricultural Jihad. 27: 1-28.
 
 
Anonymous. 2022. Statistics of agriculture, crops and horticulture. Ministry of Agricultural Jihad. 87 pages.
 
 
Shirani Rad, A. H. 2002. Oilseed rape guide (planting, growing and harvesting). Agricultural Education Publishing Center. 15 pages.
 
 
Fanaei, H. R., and Sarani, M. 2014. Technical and practical principles of oilseed rape cultivation in the Sistan and Baluchistan province.  Agricultural education and extension publication. 27 pages.
 
 
Fanaei, H. R., Amiri Oghan, H., Alam Khomram, M. H., Askari, A., Ghodrati, G., Danai, A. Kh., Kazerani, N., Faraji, A., Hazarjaribi, A., Ramee, V., Saif Amiri, P., Shariati, F., Rahmanpour, S., Shirani Rad, A. H., and Sadeghi, H. 2018a. Introduction of the early variety of oilseed rape Safar, suitable for the warm climate of the country. BAZTAB TAT. 2(5): 18-19.
 
 
Fanaei, H. R., Amiri Oghan, H., Alam Khomram, M. H., Danai, A. Kh., Kazarani, N., Askari, A., Rahmanpour, S., Rudy, D., Shariati, F., Ghodrati, G., Faraji, A., Hazarjaribi, A., Ramee, V., Samadi, B., Saif Amiri, P., Akbari Moghadam, H., Keshtgar Khajedad, M. 2018b. Dalgan, a new variety of oilseed rape with high seed yield potential for cultivation in warm and dry areas in the south of the country. Research achievements for field & horticulture crops, 7(2): 161-173.
 
 
Bradley, C. A., Henson, R. A., Porter, P. M., LeGare, D. G., del Río, L. E., and Khot, S. D.  2006. Response of canola cultivars to Sclerotinia sclerotiorum in controlled and field environments. Plant Disease. 90:215-219. https://doi.org/10.1094/PD-90-0215.
 
 
Downey, R. K. and Röbbelen, G. 1989. Brassica species. In ‘‘Oil Crops of the world’’ (G. Röbbelen, R. K. Downey and A. Ashri, eds.), pp. 339–362. McGraw Hill Publishing Company, New York. 553 pages.
 
 
FAO, 2021. Agricultural Data, FAOSTAT. Available at Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://faostat.fao.org/faostat/collections.
 
 
Gül, M. K., Egesel, C. Ö., Kahriman, F., and Tayyar, Ş. 2007. Investigation of some seed quality components in winter rapeseed grown in Çanakkale province. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20: 87-92.
 
 
Kaushik, N., and Agnihotri, A. 1997. Evaluation of improved method for determination of rapeseed-mustard FAMES by GC. Chromatographia, 44: 97-99. https://doi.org/10.1007/BF02466522.
 
 
Lin, C. S., and Binns, M. R. 1988. A superiority measure of cultivar performance for cultivar x location data. Can. J. Plant Sci. 68: 193-198. https://doi.org/10.4141/cjps88-018.
 
 
Rahmanpour, S., Backhouse, D., and Nonhebel, H. M. 2011. Reaction of Brassica species to Sclerotinia sclerotiorum applying inoculation techniques under controlled conditions. Crop Breed. J. 1 (2): 143-149. 10.22092/cbj.2011.100364.
 
 
Yan, W., and Kang, M. S. 2002. GGE biplot analysis: A graphical tool for breeders, geneticists, and agronomists. CRC press. Boca, Raton, Pp. 288.
یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
دوره 12، شماره 1
فروردین 1402
صفحه 53-72

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 0-727 فروردین 2
  • تاریخ پذیرش: 28 دی 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار