معرفی جمعیت جدید اصلاح شده یونجه "آذر" ویژه مناطق سرد و معتدل سرد منطقه آذربایجان

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 دانشیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‌شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران.

2 محقق، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی تبریز ایران.

3 محقق، سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی.

چکیده

یونجه مهم‌ترین، قدیمی‌ترین و رایج‌ترین گیاهان علوفه‌ای کاشته شده در دنیا و ایران می‌باشد و سازگاری مناسبی به شرایط مختلف اقلیمی دارد. برای اصلاح و معرفی رقم یونجه آذر از روش گزینش دوره‌ای استفاده گردید بدین منظور ابتدا با گزینش از ژرم‌پلاسم قره‌یونجه، ژنوتیپ‌های برتر به صورت تک بوته انتخاب شدند و سپس بذور تک بوته‌های منتخب، مخلوط و جمعیت اولیه تشکیل و در مزرعه ایزوله کاشته شد. در سال بعد مجدداً بوته‌های برتر برای بذرگیری انتخاب و این روش سه دوره تکرار شد تا هسته اولیه بذری منتخب بدست آمد. عملکرد علوفه ‏تر و خشک این جمعیت منتخب طی سه چین به‏ ترتیب 24810 و 12308 کیلوگرم در هر هکتار بود که نسبت به عملکرد رقم شاهد عین الدین حدود 22 درصد برتری نشان داد. میانگین درصد پروتئین علوفه در جمعیت منتخب یونجه و رقم شاهد عین الدین به‏ ترتیب 23/8 و 20/1 درصد بود. میانگین عملکرد علوفه این جمعیت در هر هکتار حدود 2289 کیلوگرم بیش‌تر از میانگین عملکرد یونجه شاهد (رقم محلی عین‌الدین) بود. احراز برتری این جمعیت اصلاح شده یونجه نسبت به ارقام شاهد محلی منجر به آزادسازی و نامگذاری این جمعیت به عنوان رقم جدید آذر در سال 1398 شد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sana, a New Durum Wheat Cultivar Adapted to Temperate Wheat Growing Areas of Iran

نویسندگان [English]

  • H. Monirifar 1
  • M. Sadeghzadeh 2
  • A. Imani 2
  • N. Zahi 3
  • N. Mirfkhraei 2
1 Associate Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, East Azarbaijan Agricultural Research and Education and Natural Resources Center, AREEO, Tabriz, Iran.
2 Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, East Azarbaijan Agricultural Research and Education and Natural Resources Center, AREEO, Tabriz, Iran.
3 Researcher, East Azarbaijan Gehade Agriculture.
چکیده [English]

The new durum wheat cultivar, Sana (line DM-93-8) was initially introduced as a breeding line through 43rd International Durum Screening Nursery (IDSN) received from the International Maize and Wheat Improvement Center (CYMMIT) and was evaluated in Seed and Plant Improvement Institute (SPII) in Karaj. Sana was selected for further evaluations based on its high grain yield (7750 kgha-1) at the subsequent years. This line had average grain yield of 9675 kgha-1 in the regional preliminary yield trial in 2012-2013 cropping season. Line DM-93-8 had average grain yield of 6827 kgha-1 in the advanced yield trial, with no considerable difference with Dena check cultivar having grain yield of 6973 kgha-1 in 2013-2014, therefore this line was selected for the further evaluations. The regional elite yield trials were conducted in four stations of Isfahan, Karaj, Kermanshah and Neishabour in 2014-15 and 2015-16.  This line with 9025 kgha-1 had 16% higher grain yield than Dena check cultivar, with grain yield of 7779 kgha-1, and therefore was selected as superior line based on its grain yield and yield stability. Sana also has high quality of semolina, high protein content (12.2%) and high percentage of wet gluten (27%). The results of on-farm trials showed that this cultivar exhibited a 6% higher grain yield than newly released variety, Hana, as a local check in Kermanshah. Therefore, based on its high grain yield, yield stability, quality of semolina and its good level of resistance to yellow and leaf rusts, line DM-93-8 was released as a new durum wheat cultivar with the name of Sana for moderate agro-climate zone of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Durum
  • wheat
  • Sana
  • Temperate zone
  1. راهنما، ع. ا.، عبادوز، غ.، شوشی دزفولی، ا. ع.، دانایی، ا. خ.، طباطبایی، س. ع.، میری، خ. و دهقانی، ع. 1397. جمعیت اصلاح شده یونجه. مجله علمی – ترویجی یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی. 7 (1): 70-63.
  2.  

    • منیری‌فر، ح. 1387. تعیین قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی اکوتیپ‌های یونجه منطقه آذربایجان از طریق آزمون پلی‌کراس. گزارش نهایی، بخش ذرت و گیاهان علوفه‌ای، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، شماره 1334/86، مورخ 27/11/1387، 72 صفحه.

     

    • منیری‌فر، ح. 1393. مقایسه ارقام برتر یونجه با شاهد محلی. گزارش نهایی، بخش ذرت و گیاهان علوفه‌ای، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، شماره 46200، مورخ 26/8/1393، 38 صفحه.

     

    • منیری‌فر، ح. 1397. مقایسه رقم سنتتیک (دو) یونجه با شاهد محلی در منطقه بستان‌آباد. گزارش نهایی، بخش ذرت و گیاهان علوفه‌ای، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، شماره 54213، مورخ 22/6/1397، 36 صفحه.

     

    1. Alla, W. H., Bakheit, B., Abo-Elwafa, A. and El-Nahrawy, M. 2013. Evaluate of some varieties of alfalfa for forage yield and its components under the New Valley conditions. J. Agroaliment. Processes Technol. 19: 413-418.

     

    1. Brummer, E. C. 1999. Capturing heterosis in forage crop cultivar development. Crop Sci. 39, 943-954.

     

    1. Ghanizadeh, N., Moghaddam, A. and Khodabandeh, N. 2014. Comparing the yield of alfalfa cultivars in different harvests under limited irrigation condition. Int. J. Biosci. 4: 131-138.

     

    1. Hill Jr, R., Shenk, J. and Barnes, R. 1988. Breeding for yield and quality. Alfalfa and alfalfa improvement 29: 809-825.

     

    1. Holland, J. B. and Bingham, E. 1994. Genetic improvement for yield and fertility of alfalfa cultivars representing different eras of breeding. Crop Sci. 34: 953-957.

     

    1. Kim, H., Jeong, H., Jeon, J. and Bae, S. 2016. Effects of irrigation with saline water on crop growth and yield in greenhouse cultivation. Water 8, 127.

     

    1. Lamb, J. F., Sheaffer, C. C., Rhodes, L. H., Sulc, R. M., Undersander, D. J. and Brummer, E. C. 2006. Five decades of alfalfa cultivar improvement. Crop Sci. 46: 902-909.

     

    1. Li, X. and Brummer, E. C. 2012. Applied genetics and genomics in alfalfa breeding. Agronomy 2: 40-61.

     

    1. Özkose, A. 2018. Effect of environment× cultivar interaction on protein and mineral contents of Alfalfa (Medicago sativa L.) in Central Anatolia, Turkey. Sains Malays. 47: 551-562.

     

    1. Wayu, S. and Atsbha, T. 2019. Evaluation of dry matter yield, yield components and nutritive value of selected alfalfa (Medicago sativa L.) cultivars grown under Lowland Raya Valley, Northern Ethiopia. Afr. J. Agric. Res. 14(15): 705-711.