نوع مقاله : آزاد سازی رقم
نویسندگان
1
استادیار، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گچساران، ایران.
2
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم‌آباد، ایران.
3
استاد، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گچساران، ایران.
4
دانشیار، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران.
5
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.
6
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مغان، ایران.
7
مربی، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران.
8
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران.
9
محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران.
10
محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.
11
محقق ، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران.
12
استادیار، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران.
13
استادیار، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه (سرارود)، ایران.
14
استادیار، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، معاونت غذا و دارو، یاسوج، ایران.
15
استادیار، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، یاسوج، ایران.
16
محقق، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، معاونت غذا و دارو، آزمایشگاه مواد غذایی، بهداشتی و آرایشی، یاسوج، ایران.
چکیده
عدس رقم سپهر ابتدا تحت عنوان لاین FLIP 2005-53L در قالب آزمایش خزانه بین‌المللی LIDTN-L-08 ایکاردا به کشور وارد شد و در سال زراعی 87-1386 در ایستگاه‌های گچساران و مراغه مورد ارزیابی قرار گرفت. لاینFLIP 2005-53L در سال‌های زراعی 88-1387 و 89-1388 در آزمایشات مقدماتی و پیشرفته مقایسه عملکرد ایستگاه‌های گچساران و خرم‌آباد ارزیابی و پس از برتری نسبت به شاهد گچساران برای شرکت در آزمایش مقایسه عملکرد یکنواخت سراسری (92-1389) در مناطق گچساران، خرم‌آباد، گنبد و مغان انتخاب گردید. نتایج ارزیابی پایداری ژنوتیپ‌ها در این پروژه نشان داد که این لاین با دارا بودن کمترین سهم در اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، کمترین مقادیر میانگین رتبه عملکرد عملکرد و 19 درصد برتری عملکرد دانه (با عملکرد دانه 1166 کیلوگرم در هکتار) نسبت به رقم شاهد گچساران (با عملکرد دانه 978 کیلوگرم در هکتار) به عنوان یکی از پایدارترین ژنوتیپ‌ها با عملکرد دانه بالا بود. لاینFLIP 2005-53L با متوسط عملکرد دانه 1902 کیلوگرم در هکتار در مزرعه زارعین در پروژه تحقیقی-ترویجی، دارای برتری 15 درصدی عملکرد دانه نسبت به رقم شاهد گچساران با عملکرد دانه 1651 کیلوگرم در هکتاربود. علاوه بر عملکرد بالا و پایداری عملکرد دانه، مقاومت بالای رقم سپهر در برابر بیماری فوزاریوم، دارا بودن وزن صددانه مطلوب (4/2 گرم)، تیپ بوته ایستاده و ارتفاع مناسب این رقم جهت برداشت ماشینی از دیگر دلایل معرفی آن به شمار می‌رود. رقم سپهر مناسب کشت در مناطق نیمه‌گرمسیری کشور از جمله استان‌های خوزستان، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان، کرمانشاه، اردبیل (مغان) و ایلام می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Sepehr, a new lentil cultivar for cultivation in moderately warm regions
نویسندگان [English]
-
R. Karimizadeh
1
-
P. Pezeshkpour
2
-
M. Mohammadi
3
-
D. Sadeghzadeh
4
-
M. Barzali
5
-
A. Mehraban
6
-
Y. Farayedi
7
-
A. Mirzaei
8
-
M. Mahdieh
7
-
J. Ashrafi
9
-
M. Khiergho
10
-
M. R. Shahab
11
-
H. R. Pouralibab
12
-
F. Mahmudi
13
-
R. Afshar
14
-
F. Karimpour
15
-
E. Peikar
16
1
Assistant Professor , Gachsaran Agricultural Research and Training Campus and Dryland National Center, Agricultural Education and Natural Resources Research Center of Kohgiluyeh and Boyer Ahmad, Agricultural Research, Education and
2
Assistant Professor, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Lorestan, Iran.
3
Professor, Gachsaran Agricultural Research and Training Campus and Dryland National Center, Agricultural Education and Natural Resources Research Center of Kohgiluyeh and Boyer Ahmad, Agricultural Research, Education and Extension
4
Associate Professor,, Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran.
5
Assistant Professor , Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Gorgan, Iran.
6
6. Assistant Professor, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Moghan, Iran.
7
Researcher, Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran.
8
Assistant Professor, Ilam Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Ilam, Iran.
9
Researcher, Ilam Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Ilam, Iran.
10
Researcher, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Gorgan, Iran.
11
Research expert, Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran.
12
Assistant Professor, Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran.
13
Assistant Professor, Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Kermanshah (Sararood), Iran.
14
Assistant Professor, Yasuj University of Medical Sciences, Food and Drug Administration, Yasuj, Iran
15
Assistant Professor, Yasuj University of Medical Science, Faculty of Health, Social Determinants of Health (SDH).
16
Researcher, Yasuj University of Medical Science, Food and Drug Administration, Food, Health and Cosmetic Lab, Yasuj, Iran.
چکیده [English]
Lentil cultivar Sepehr was first introduced as FLIP 2005-53L line through LIDTN-L-08 ICARDA international nursery and was evaluated in Gachsaran and Maragheh stations in 2007-2008 cropping season. FLIP 2005-53L line in the cropping seasons 2008-2009 and 2009-2010 was evaluated in the preliminary and advanced yield trials in Gachsaran and Khorramabad research stations. After evaluating the results of advanced experiments, this line was selected to participate in the national uniform regional yield trial (2010-2013) in Gachsaran, Khorramabad, Gonbad and Moghan research stations. Stability analysis of genotypes grain yield in this experiment showed that this line had the lowest contribution in the interaction of genotype × environment using different statistical methods and also it had the lowest mean rank values for non-parametric stability parameters as well as 19% increases in the grain yield (with grain yield of 1166 kgha-1) compared to the control cultivar Gachsaran (with grain yield of 978 kgha-1) and therefore can be considered as "one of the most stable genotypes" with high grain yield. FLIP 2005-53L line with average grain yield of 1902 kgha-1 in farmers field in the research-extension trials, had a 15% advantage of grain yield over control cultivar Gachsaran with grain yield of 1651 kgha-1. In addition to high grain yield, good yield stability, high resistance to fusarium disease, desirable 100-seed weight (4.2 g) and suitable plant type and plant height for machine harvesting were other reasons for releasing Sepehr cultivar. Sepehr cultivar is suitable for cultivation in subtropical regions of the country including Khuzestan, Fars, Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad, Lorestan, Kermanshah, Ardabil (Moghan) and Ilam provinces.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Dry land
-
Lens culinaris
-
Yield stability
-
Fusarium wilt
)