گلشن، رقم جدید جو متحمل به تنش شوری مناسب کشت در مناطق معتدل

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

2 دانشیار، بخش علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.

3 استادیار، بخش علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران.

4 محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

5 محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران.

6 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران.

7 دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج.

8 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

9 دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی وباغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.

چکیده

تنش شوری یکی از موانع جدی در تولید محصولات کشاورزی می­ باشد. جو یکی از متحمل­ ترین گیاهان در برابر تنش شوری است و به­ صورت گسترده در زمین­ های شور مورد کشت و کار قرار می ­گیرد ولی تنش شوری تمام مراحل رشدی این محصول را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش عملکرد آن می ‏شود. رقم گلشن حاصل دورگ‏ گیری بین رقم نیک به عنوان پایه مادری و یک توده بومی ایران با کد 1-BC-80320 به عنوان پایه پدری بود. مراحل تلاقی و انتخاب در نسل­ های درحال تفکیک این رقم در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر انجام پذیرفت. آزمایشات مقایسه عملکرد در شرایط تنش شوری (EC آب و خاک 14-10 دسی زیمنس بر متر) در ایستگاه‏ های یزد، اصفهان و بیرجند انجام شد. نتایج نشان داد که رقم گلشن با میانگین عملکرد 4392 کیلوگرم در هکتار نسبت به رقم شاهد خاتم با میانگین عملکرد 3752 کیلوگرم در هکتار به میزان 17 درصد برتری داشت. بررسی صفات مرتبط با تحمل به شوری مانند محتوای کلروفیل، ارتفاع بوته، تعداد برگ زرد، طول ریشه، وزن ریشه، نسبت ساقه به ریشه، عملکردبیولوژیکی و نسبت پتاسیم به سدیم در محیط شور کنترل شده (هیدروپونیک) نشان داد که رقم گلشن دارای تحمل بالایی نسبت به تنش شوری می باشد. این رقم دارای تیپ رشد بهاره بوده و متوسط ارتفاع بوته آن در شرایط تنش شوری 65 سانتی‏ متر است و نسبت به بیماری‏ های برگی جو واکنش نیمه حساس تا حساس دارد. رقم گلشن دارای سنبله شش ردیفه بوده و میانگین پروتئین آن 12/3 درصد می­ باشد و برای کشت در اراضی شور مناطق معتدل کشور توصیه می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Golshan, new salt tolerant barley variety suitable for cultivation in the temperate regions of Iran

نویسندگان [English]

  • A. Barati 1
  • H. Nikkhah 1
  • S. A. Tabatabaee 2
  • M. Mahlooji 3
  • H. Tajali 4
  • M. Karimizadeh 5
  • S. Z. Ravari 6
  • H. Ghazvini 7
  • B. Sorkhi 1
  • A. R. Koocheki 1
  • R. Aghnoum 8
  • S. Safavi 9
  • M. Patpour 1
  • F. Bakhtiar 1
1 Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
2 2. Associate Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Research Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Yazd, Iran.
3 Associate Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Isfahan, Iran.
4 Researcher. Field and Horticultural Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Mashhad, Iran.
5 Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Research Department, Tehran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Varamin, Iran.
6 Assistant Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Research Department, Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Kerman, Iran.
7 Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
8 Assistant Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Mashhad, Iran.
9 Associate Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Seed and Plant Improvement Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Ardabil, Iran.
چکیده [English]

Salinity stress is one of the major problems for crop production. Barley is one of the best salt tolerant plants and is widely cultivated in the saline soils, but all stages of its growth as well as its grain yield are affected by salt stress. Golshan  was resulted from the cross between Nik cultivar as female parent and an Iranian landrace with 1-BC-80320 collection code, as male parent. Crossing and selection processes of this variety were carried out in experimental farm of Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Karaj, Iran. Yield trials were performed under salinity stress in Yazd, Isfahan and Birjand research stations (EC of soil and water: 10-14 dsm-1). The result showed that Golshan with grain yield of 4392 kgha-1 had 17% higher yield performance compared to check cultivar Khatam with grain yield of 3752 kgha-1. Evaluation of salt tolerance related traits such as chlorophyll content, plant height, number of yellow leaves, root length, root weight, shoots to root ratio, biomass and potassium to sodium ratio under hydroponic controlled condition showed that Golshan had high tolerance to salinity stress. This new variety has spring growth habit and its average plant height under salinity condition was 65 cm. Golshan has semi-susceptible to susceptible reaction to the barley leaf diseases. Golshan has six-rowed spike with average of 12.3% protein content and is recommended for cultivation in the saline areas in the temperate regions of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Barley
  • Grain yield
  • Salinity stress
  • Temperate region
1- احمدی، ک.، عبادزاده، ح.، حاتمی، ف.، عبدشاه، ه. و کاظمیان آ. 1399. آمارنامه کشاورزی سال زراعی 98-1397، جلد اول: محصولات زراعی. وزارت جهادکشاورزی، معاونت برنامه‏ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. 97 صفحه.
 
 
2- شریفی، ش.، رضایی زاد، ع. و شوشتری، ل. 1394. ارزیابی پایداری عملکرد لاین های جدید کلزا (Brassica napus L.) در شرایط خشکی انتهای فصل. مجله علوم زراعی ایران.17 (4): 300-288.
 
 
3- مومنی، ع. 1389. پراکنش جغرافیایی و سطوح شوری منابع خاک ایران. مجله پژوهش های خاک (علوم خاک و آب). 24: 215-203.
 
 
4. Allel, D., BenAmar, A. and Abdelly, C. 2018. Leaf photosynthesis, chlorophyll fluorescence and ion content of barley (Hordeum vulgare L.) in response to salinity. Journal of Plant Nutrition. 41(4): 497-508.
 
 
5. Anonymus. 2019. FAO Statistics. www.fao.org/faostat/en/#data/QC.
 
 
6. Huang, J. and Redmann, R. E. 1995. Solute adjustment and calcium supply in cultivars and wild barley. J. Plant Nutr. 18: 1371-1389.
 
 
7. Lin, C. S. and Binns, M. R. 1988. A superiority measure of cultivar performance for cultivar × location data. Can. J. Plant Sci. 63: 193-198.
 
 
8. Roelfs, A. P., Singh, R. P. and Saari, E. E. 1992. Rust disease of wheat: Concepts and methods of disease management. Mexico, D. F: CIMMYT. pp. 81.
 
 
9. Saari, E. E. and Prescott, L. M. 1975. A scale for appraising the foliar intensity of wheat disease. Plant Dis. Rep. 59: 377-380.
 
 
10. Sedghi-Azar, M., Ranjbar, G. A., Rahimian, H. and Arefi, H. 2008. Grain yield stability and adaptability study in rice (Oryza sativa L.) promising lines. J. Agric. Soc. Sci. 4: 27–30.