بررسی مزیت کشت مخلوط یونجه با گراس‌های علوفه‌ای در شرایط فاریاب

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

کشت مخلوط به عنوان یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌‌ نظام‌های پایدار در کشاورزی معرفی می‌شود. این روش کشت، فرصت استفاده از سودمندی تنوع زیستی را برای کشاورزان فراهم نموده، خسارت احتمالی ناشی از آفات و بیماری‌ها را کاهش داده و باعث افزایش بهره‌وری از منابع آب و خاک می‌شود. کشت مخلوط یونجه با گراس‌ها در بسیاری از کشورها متداول‌تر از کشت خالص آن‏ها می ‏باشد. به عنوان مثال استفاده مستقیم از یونجه در چراگاه موجب نفخ دام می‌شود در صورتی که کشت مخلوط آن با گراس‌ها ضمن کاهش این خطر یک جیره متعادل و کامل را تامین می ‏نماید. کشت گونه‌های متعددی از گراس‌‌های علوفه‌ای در کشت‌های مخلوط به ویژه با گیاه یونجه متداول است، از جمله می‌توان به گراس‌هایی چون علف باغ، ری‌گراس، فستوکا، علف قناری و علف پشمکی نرم اشاره نمود. نتایج تحقیقات در ایران نشان داده است که در کشت‌های مخلوط، نسبت برابری زمین و عملکرد کمی و کیفی علوفه در کشت مخلوط افزایش یافته است. از بین گراس‌های علوفه‌ای بررسی شده، کشت مخلوط یونجه با فستوکا و علف قناری از عملکرد علوفه و همچنین کیفیت مناسب تری نسبت به کشت یونجه با سایر گراس‌ها برخوردار می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of advantages of alfalfa mixed culture with forage grasses

نویسندگان [English]

  • V. Ghotbi
  • A. Mahrokh
  • F. Azizi
  • M. Zamanian
Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
چکیده [English]

Intercropping or mixed culture is known as one of the oldest models of sustainable systems in agriculture. This method of cultivation provides the opportunity for farmers to benefit from biodiversity, reduces the potential damages caused by pests and diseases and maximize the use of water and soil resources. Alfalfa mixed culture with grasses is more common than their pure cultivation in many countries. For example, the direct use of alfalfa in pasture causes bloating of livestock, while its mixture with grasses eliminates this risk and it provides a balanced and complete diet. Several species of forage grasses such as orchard grass, lolium, festuca, canary grass and smooth brome grass are commonly used in mixed crops, especially with alfalfa. The results of studies conducted in Iran have indicated that land equivalent ratio (LER) and forage yield, as well as, quality are increased in alfalfa-grass mix cultures. Among studied forage grasses, mixed culture of alfalfa with festuca and canary grass provides more suitable forage yield and quality than other grasses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alfalfa
  • canary grass
  • festuca
  • LER
  • lolium
  • orchard grass
  • smooth brome grass
  • sustainable agriculture
1- ارزانی، ح. 1388. کیفیت علوفه و نیاز روزانه دام چراکننـده از مرتع. انتشارات دانشگاه تهران. 350 صفحه.
 
 
2- اسدی، ه.، قطبی، و. و مهرانی، ا. 1391. ارزیابی مزیت اقتصادی کشت مخلوط یونجه با گراس‌های چند ساله در مقایسه با کشت خالص. فصل‌نامه دانش نوین کشاورزی پایدار (2)8: 15-9.
 
 
3- بختیاری، ف.، زمانیان، م. و ایلکایی، م. ن. 1395. تأثیر کشت مخلوط شبدر ایرانی با شبدر برسیم بر عملکرد کمی و کیفی علوفه در کرج. دومین کنگره بین‌المللی و چهاردهمین کنگره ملی علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. 11-9 شهریور ماه. رشت. دانشگاه گیلان.
 
 
4- بختیاری، ف.، زمانیان، م. و ایلکایی، م. ن. 1395. ارزیابی عملکرد کمی و کیفی علوفه دو گونه شبدر برسیم و شبدر لاکی در کشت مخلوط. دومین کنگره بین‌المللی و چهاردهمین کنگره ملی علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. 11-9 شهریور ماه. رشت. دانشگاه گیلان.  
 
 
5- برومندیان، پ، ومعتمدی، ج. 1386. زراعت گیاهان علوفه ای. گندمیان علوفه ای. انتشارات دانشگاه رازی. 270 صفحه.
 
 
6- بنی صدر، ن، و بازگشا، ف. 1376. بررسی کشت مخلوط شبدر برسیم و علف چمنی یکساله لولیوم. مجله نهال و بذر (2) 13: 13-1.
 
 
7- جعفری، ع. ا.، بختیاری، م.، نوری، ف. ع.، انصاری، ه. ع.، خادمی، ک.، فیاض، م.، شاه‌مرادی، ا. ع.، فرح‌پور، م. و کابلی، م. م. 1392. گزارش نهایی بررسی اثرات کشت مخلوط یونجه چند ساله با گراس‌ها بر عملکرد و کیفیت علوفه در شرایط دیم. موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع. شماره فروست 43707. 79 صفحه.
 
 
8- زمانیان، م. 1395. کشت مخلوط ارقام شبدر ایرانی چند چین و یک چین روشی مناسب برای افزایش عملکرد کمی و کیفی علوفه. نشریه علمی- ترویجی یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی (2) 5: 118-109.
 
 
9- زمانیان، م. 1395. بررسی تاثیرکشت مخلوط درون گونه‌ای ارقام شبدرایرانی(Trifolium resupinatum) بر عملکرد کمی و کیفی علوفه. مجله کشاورزی بوم شناختی (2)6: 295-280.
 
 
 
10- سراج، ع. 1. و اسماعیلی، م. 1368. مقایسه روشهای مبارزه شیمیایی و غیرشیمیایی (بویژه سوزاندن بقایای یونجه) روی آفت سرخرطومی برگ یونجه. خلاصه مقالات نهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، مشهد، ۱۸ ت‍ا ۲۳ ش‍ه‍ری‍ور م‍اه‌۱۳۶۸. 469 صفحه.
 
 
11- شانه چی، م. 1375. تولید و مدیریت گیاهان علوفه ای. آستان قدس رضوی. 432 صفحه.
 
 
12- طاهریون، غ. 1384. گزارش نهایی بررسی نسبتهای مختلف یونجه و اسپرس مخلوط بر عملکرد و کیفیت علوفه و اثر آنها بر کنترل سرخرطومی برگ یونجه. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان. شماره فروست 913/84 . 26 صفحه.
 
 
13- عامری، ع. ا. و جعفری، ع. ا. 1395. بررسی اثرات کشت مخلوط یونجه با گندمیان بر صفات رویشی، عملکرد علوفه و نسبت برابری زمین در شرایط دیم منطقه سیساب خراسان شمالی. فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران (4)23: 703-689 .
 
 
14- قطبی، و.، اسدی، ه.، جعفری، ع. ا. و رهجو، و. 1388. گزارش نهایی بررسی اثرات کشت مخلوط یونجه با گراس‌های چند ساله بر عملکرد کمی و کیفی و ارزیابی اقتصادی آن. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. شماره فروست 1563/88. 87 صفحه.
 
 
15- قطبی، و.، عباسی، م. ر.، خوارزمی، ک.، صادقی، آ. و شاهوردی، م. 1392. گزارش نهایی بررسی اثرات کشت مخلوط یونجه با باریک برگ‌های علوفه‏ای در جهت دستیابی به کشاورزی پایداری. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. شماره فروست 1065314. 70 صفحه.
 
 
16- قطبی، و.، جعفری، ع. ا. و اسدی، ه. 1391. بررسی اثرات کشت مخلوط یونجه با گراس‌های چند ساله بر عملکرد کمی و کیفی . دوازدهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. 16-14 شهریور ماه. ۵۴۲۳ صفحه.
 
 
17- قطبی، و.، جعفری، ع. ا. و اسدی، ه. 1391. بررسی اثرات غلات یکساله همراه در استقرار یونجه به صورت کشت مخلوط. دوازدهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. 16-14 شهریور ماه. ۵۴۲۳ صفحه.
 
 
18- کوچکی، ع.، نصیری محلاتی، م.، زارع فیض آبادی، ا. و جهان بین، م. 1383. ارزیابی تنوع نظام‌های زراعی در ایران. فصلنامه علمی پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (17) 63: 83-70.
 
 
19- کوچکی، ع. و زند، ا. 1375. کشاورزی از دیدگاه اکولوژی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 228 صفحه.
 
 
20- مظاهری، د. 1373. زراعت مخلوط. دانشگاه تهران. 262 صفحه.
 
 
21- واعظ‏زاده، ا. 1372. بررسی کشت مخلوط شبدر برسیم با گراس از نظر عملکرد کمی و کیفی. خلاصه مقالات اولین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. کرج. 236 صفحه.
 
 
22- یوسفی، م. 1384. گزارش نهایی برآورد عملکرد اقتصادی و محصول سرپای کشت مخلوط یونجه دیم (کریساری) و آگروپایرون دزوتروم. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان. شماره فروست 8/.6556. 30 صفحه.
 
 
23. Altieri, M. A. and Liebman, M. 1994. Insect, weed and plant disease management in multiple cropping systems. In Multiple Cropping Systems. Mc Millan company. New York. 383pp.
 
 
24. Amraei, S., Jafari, A., Nouri, F., Gorje, A. H. and Shabani, G. h. 2012. The effect of intercropping and pure cropping of alfalfa with 3 rangeland grass species on forage dry matter and crude protein yield in dry land farming condition. Int. J. Agric. 4(17):1307-1310.
 
 
25. Anon, 1990. Strip intercropping offers low-input way to boost yields. Sensible Agriculture, Mono Publication, 7-8 p.
 
 
26. Anon, 1996. Ecological Agriculture Projects. Mixing Crop Species. McGill University Mac Donald Campus.   http://www.eap.mcgill.ca/CSI_2.htm.
 
 
27. Bakhtiyari, F., Zamanian, M. and Golzardi, F. 2020. Effect of mixed intercropping of cloveron forage yield and quality. South-west J. Hortic. Biol. Environ. http://biozoojournals.ro/swjhbe/v11n1/swjhbe_e20105_Farzaneh.pdf.
 
 
28. Birgitta, R. and Bolera, E. 1996. Intercropping as a management strategy against carrot rust fly (Diptera: psilidae): a test of enemies and resource concentration. Environ. Entomol. 25(5) 1092-1098.
 
 
29. Chamblee, D. S. and Collins, M. 1988. Relationship with other species in a mixtue. In: Hanson, A. A., Barones, D. K. and Hill, R. R. J. (Eds.) Alfalfa and alfalfa improvement. Agronomy Monograph 29. ASA, CSSA, SSSA, Madison, WI. 439-466 p.
 
 
30. Dowdy, A. K., Berberet, R. C., Stritzke, R. C., Caddel, J. F. and McNew, R. W. 1992. Late Fall Harvest, Winter Grazing, and Weed Control for Reduction of Alfalfa Weevil. J. Econ. Entomol. 85:1946-1953.
 
 
31. Fernandez- Aparicio, M., Sillero, J. C. and Rubials, D. 2007. Intercropping with cereals reduces infection by Orobanche crenata in legumes. Crop. Prot. 26:1166- 1172.
 
 
32. Francis, C. A. 1986. Distribution and importance of multiple cropping. In: Francis, C.A (ed). 1986. Multiple cropping. Macmillan publishing company, New York. Collier Macmillan Publishers. 1-19 p.
 
 
33. Ghanbari Bonjar, A. and Lee, H. C. 2003. Intercropping field bean (Vicia faba) and wheat (Triticum aestivum L.) as a low – input forage. Grass. Forage. Sci. 58(1):28-36.
 
 
34. Hannaway Fransen, S., Cropper, J., Teel, M., Chaney, M., Griggs, T., Halse, R., Hart, J., Cheeke, P., Hansen, D., Klinger, R. and Lane, W. 1999. Perennial ryegrass (Lolium perenne L.). Pacific North West Extension Publications. Oregon State University. 20 pp.
 
 
35. Howarth, R. E. 1988. Anti quality factors and nonnutritive chemical components. In: Hanson A A, Barones DK, Hill RRJ (ed) Alfalfa and alfalfa improvement. Agronomy Monograph 29. ASA. CSSA. SSSA, Madison. 493-514 p.
 
 
36. Ibrahim, M. E. and Kabesh, M. O. 1971. Effect of associate growth on yields and nutrition legume and grass plants I. Wheat and horse beans mixed for grain production. J. Soil Sci. U.A.R. 11: 271-283.
 
 
37. John, W., Neal, j. and Roger, M. 1973. Clover root control with granular in alfalfa regrowth yield and root damage. J. Econ. Entomol. 68 (6): 829-831.
 
 
38. Jung, G. A., Van Wijk, A. J. P., Hunt, W. F. and Watson, C. E. 1996. Ryegrasses. In: Moser, L.E., et al., Cool-Season Forage Grasses, ASA Monograph. 34. ASA. Madison. WI. 605–641 p.
 
 
39. Lamp, W. O. 1991. Reduced Empoasca faba (Homoptera cicadellida) density in oat-alfalfa intercrop systems. Env. Entomol. 20(1):85-120.
 
 
40. Lithourgidis, A. S., Dhima, K. V., Vasilakoglou, I. B., Dordas, C. A. and Yiakoulaki, M. D. 2007. Sustainable production of barley and wheat by intercropping common vetch. Agron. Sustain. Dev. 27(25):95-99.
 
 
41. Lithourgidis, A. S., Dordas, C. A., Damalas, C. A. and Vlachostergios, D. N. 2011. Annual intercrops: an alternative pathway for sustainable agriculture. Aust. J. Crop Sci. 5:396-410.
 
 
42. Noorbakhshian, J. 2015. Effects of mix cropping of alfalfa and annual ryegrass on forage Production. J. R. S. 5(2): 115-121.
 
 
43. Putnam, D. H. and Allan, D. L. 1992. Mechanisms for over yielding in sunflower mustard intercrop. Agron. J. 84:188-195.
 
 
44. Roda, A. L. and Evans, D. A. 1996. Forage grass decrease alfalfa weevil damage and larval numbers in alfalfa –grass intercrop. J. Econ. Entomol. 89(3):743-745.
 
 
45. Roda,A. L., Landis, D. A., Coggins, M. L., Spandl, E. and Hesterman, O. B. 1996. Forage grasses decrease alfalfa weevil (Coleopter: Curculionidae) damage and larval numbers in alfalfa-grass intercrops. J. Econ. Entomol. 89(3):743–750.
 
 
46. Singh, A., Singh, M. and Singh, K. 1998. Productivity and economic viability of a palmarosa piggeonpea intercropping system in the subtropical climate of north Indian. J. Agric. Sci. 130:149-154.
 
 
47. Subedi, K. D. 1997. Wheat intercropped with tori (Brassica campestris var tori) and pea (Pisum sativum) in the subsistence farming system of the Nepalese hills. J. Agric. Sci. 128:283-289.
 
 
48. Sullivan, P. 2003. Intercropping principles and production practices, National Sustainable Agriculture Information Service, AR.USA.http://www.attra.org/attar-pub/pdf/intercrop.pdf. 16 pp.
 
 
49. Tesar, M. B. and Marble, V. L. 1988. Alfalfa establishment. In: Hanson, A. A., Barones, D. K., Hill, R. R. J. (Eds.) Alfalfa and alfalfa improvement. Agronomy Monograph. 29. ASA. CSSA. SSSA. Madison, WI. 303-332 p.
 
 
50. West, C. P. and Win, W. E. 1985. Nitrogen fixation in alfalfa-orchard grass pasture. Agron. J. 77:89-94.