شکوفا، رقم تک‎جوانه چغندر قند مقاوم به ریزومانیا و نماتد مولد سیست

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

2 استادیار، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

3 مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مرکز کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

4 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مرکز کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

5 مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مرکز کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

6 دانشیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مرکز کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

7 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مرکز کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، فارس، ایران.

8 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مرکز کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

9 مربی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مرکز کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، فارس، ایران.

10 محقق، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

بیماری‎های ریزومانیا و نماتد سیستی چغندرقند قریب ‎به %50 سطح زیر کشت چغندرقند کشور را تحت تاثیر قرار داده و موجب خسارت‌زایی این محصول می‌شوند. استفاده از ارقام مقاوم، ساده‌ترین و کارآمدترین روش کنترل هر دو بیماری به‎شمار می‎رود. در سال ۱۳۹۴، رقم شکوفا به‎عنوان دومین رقم منوژرم (تک جوانه) ایرانی مقاوم به هر دو بیماری معرفی شد. عملکرد شکر سفید این رقم در مزارع آلوده به ریزومانیا و نماتد 7/44 تن در هکتار بود که با ارقام مقاوم خارجی لودوینا (8/28 تن در هکتار) و توس (7/32 تن در هکتار) در گروه برتر قرار گرفت. ارزیابی مقاومت این رقم نسبت‎به نماتد مولد سیست در شرایط گلخانه‌ای نشان داد که متوسط تعداد سیست بر روی ریشه رقم شکوفا 30 عدد، در دو شاهد مقاوم خارجی پائولتا و سانتا به ترتیب 23 و 26 عدد و در شاهد حساس جلگه 114 عدد بود. در سال ۱۳۹۳، بر اساس نتایج آزمایش‎های میدانی، مزارع آلوده به نماتد در حوزه کارخانه‎های قند خوی و فریمان، عملکرد شکر این رقم برابر 9/23 تن در هکتار و تقریباً مشابه رقم شاهد خارجی توکان (9/47 تن در هکتار) بود. در مزارع آلوده به ریزومانیای حوزه کارخانه‎های قند نیشابور و قزوین عملکرد شکر رقم شکوفا برابر 7/17 تُن در هکتار و بیشتر از کلیه ارقام داخلی و خارجی مورد آزمایش بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Shokofa, Sugar Beet Monogerm Variety Resistant to Rhizomania and Cyst Nematode

نویسندگان [English]

  • S. B. Mahmoudi 1
  • Mohsen Aghaeezadeh 2
  • P. Mehdikhani 3
  • M. Ahmadi 4
  • J. Soltani 5
  • A. Ghaemi 6
  • M. Bazrafshan 7
  • K. Fotohi 8
  • S. Darabi 9
  • F. Matloubi 10
  • S. Vahedi 2
  • R. Mohammadian 1
  • M. Abdollahian Noghabi 1
  • P. Norouzi 1
  • S. Sadeghzadeh Hemayati 1
  • M. Orazizadeh 2
  • A. Khorshid 3
  • A. Rajabi 1
1 Associate Professor, Faculty members of Sugar Beet Seed Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
2 Assistant Professor, Faculty members of Sugar Beet Seed Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
3 Researcher, Sugar Beet Research Department, Azarbayjan Gharbi, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Urmia, Iran.
4 Assistant Professor, Sugar Beet Research Department, Khorasan Razavi, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Mashhad, Iran.
5 Researcher, Sugar Beet Research Department, Khorasan Razavi, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Mashhad, Iran.
6 Associate Professor, Sugar Beet Research Department, Khorasan Razavi, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Mashhad, Iran.
7 Assistant Professor, Sugar Beet Research Department, Fars, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Fars, Iran.
8 Assistant Professor, Sugar Beet Research Department, Azarbayjan Gharbi, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Urmia, Iran.
9 Researcher, Sugar Beet Research Department, Fars, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Fars, Iran.
10 Researcher, Faculty members of Sugar Beet Seed Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran.
چکیده [English]

Over 50% of the sugar beet fields in Iran are infested by rhizomania and beet cyst nematode diseases. Using resistant varieties is a simple and efficient method of managing these diseases. In 2015, Shokofa was released as the second domestic monogerm variety, resistant to both rhizomania and beet cyst nematode. White sugar yield of this variety under infested field condition was 7.44 tha-1 which was in the same group as foreign control Ludwina (8.28 tha-1) and domestic control Tous (7.32 tha-1). In an experiment conducted in greenhouse, the resistance of Shokofa variety to cyst nematode was evaluated and results showed that the average number of cyst on Shokofa root was 30, while two foreign controls including Pauletta and Sanetta infested with 23 and 26 cysts respectively, and the susceptible control Jolge was infested with 114 cysts. Based on two on-farm experiments conducted in Khoy and Fariman Sugar Factories in 2014, the sugar yield of Shokofa was 9.23 tha-1 that was almost equal to sugar yield of Toukan cultivar (9.47 tha-1), a foreign sugar beet control. However, under rhizomania infected fields in Neishabor and Qazvin Sugar Factories, the sugar yield of Shokofa was 7.17 tha-1 which was higher than all domestic and foreign controls.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sugar beet
  • Hybrid
  • Resistance
  • Heterodera
  • BNYVV

مراجع

1- احمدی‌خواه، ا. 1389. اصلاح نباتات تکمیلی. انتشارات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.460 ص.
 
 
2- ایزدپناه، ک .، هاشمی، پ.، کامران، ر.، پاک‏نیت، م.، سهندپور، آ و معصومی، م. 1375. وجود گسترده بیماری ریشه‏ریشی در فارس. مجله بیماری‎های گیاهی. 32: 206-200.
 
 
3. Asher, M. J. C. and Thompson, K. 1987. Rhizomania in Europe. Br. Sugar Beet Rev. 55: 24-28.
 
 
4. Asher, M. J. C. 1993. Rhizomania. In: Cooke DA, Scott RK (eds.) The Sugar Beet Crop: Science into Practice, Chapman and Hall, London, pp 311-346.
 
 
5. Canova, A. 1952. Si studia la rhizomania della bietola. Inf Fitopatol. 10: 235-239.
 
 
6. FAO. 2018. OECD-FAO Agricultural Outlook 2018-2027, OECD publishing, Rome, Food and Agriculture Organization of the United Nations, 317 pp.
 
 
7. Luterbacher, M.C., Asher, M. J. C., Beyer, W., Mandolino, G., Scholten, O. E., Frese, L., Biancardi, E., Stevanato, P., Mechelke, W. and Slyvchenko, O. 2005. Sources of resistance to diseases of sugar beet in related Beta germplasm: Soil borne diseases. Euphytica 141: 49-63.
 
 
8. Mehrvar, M., Valizadeh, J., Koeing, R. and Bragard, C. G. 2009. Iranian beet necrotic yellow vein virus (BNYVV): Pronounce diversity of the P25 coding region in A-type and identification of P-type lacking a fifth RNA species. Arch. Virol. 154: 501-506.
 
 
9. Whitney, G. D. and Duffus, J. E. 1986. Compendium of beet diseases and insects. APS Press, St Paul Minnesota, 76.
 
 
10.  Hemayati, S. S., Akbar, M. R. J. E, Ghaemi, A. R. and Fasahat, P. 2017. Efficiency of white mustard and oilseed radish trap plants against sugar beet cyst nematode. Appl. Soil Ecol. 119: 192-196.
 
 
11. Fasahat, P., Rajabi, A., Mahmoudi, S. B., Abdolahian Noghabi, M. and Mohseni Rad, J. 2015. An overview on the use of stability parameters in plant breeding, Biomet. & Biostat. Int. J. 2(5): 1-11.
 
 
 
یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
دوره 8، شماره 1
تیر 1398
صفحه 145-156

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 22 خرداد 1396
  • تاریخ بازنگری: 24 فروردین 1398
  • تاریخ پذیرش: 09 آذر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار