صادق، رقم جدید خردل روغنی برای دیم‌زارهای ایران

نویسندگان

1 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران

2 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران

3 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

4 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان شمالی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیروان، ایران

5 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران

چکیده

رقم صادق از تلاقی بین گونه‌ای کلزا و خردل روغنی در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور بدست آمده است. پس از شناسایی لاین‌های خردل با میزان اسید اروسیک و گلوکوزینولات پایین در تلاقی‌های برگشتی و بررسی‌های مقدماتی، آزمایشات سازگاری طی سال‌های 1387 تا 1390 در ایستگاه‌های مراغه، کنگاور کرمانشاه،‌ قاملوی کردستان و شیروان خراسان شمالی انجام شد. نتایج بررسی پایداری لاین‌ها نشان داد که لاین خردل روغنی DARI-4-2 با متوسطعملکرد دانه 700 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با سایر لاین‌ها از بیشترین میانگین عملکرد و پایداری دانه در مجموع سال‌ها و مکان‌ها برخوردار بود. بررسی‌های کیفی نشان داد که دو لاین خردل روغنی دارای کیفیت کلزا بوده ضمناً در تمام مراحل آزمایشی مقاومت بسیار بالایی در برابر ریزش بذر داشتند. نهایتاً لاین‌های DARI-4-1 و DARI-4-2 به همراه ارقام کلزا بصورت تحقیقی- تطبیقی در مزارع زارعین بررسی شده و نتیجه‌گیری شد که رقم صادق با شناسه DARI-4-2 می‌تواند جهت کشت در دیم‌زارهای کشور معرفی ‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sadegh, a New Indian Mustard Cultivar Suitable for Drylands of Iran

نویسندگان [English]

  • Kh. Alizadeh Dizaj 1
  • S. S. Pourdad 1
  • A. Shariati 2
  • M. Eskandari 3
  • I. Eskandari 1
  • M. Hasanpour Hosna 1
  • H. Hatamzadeh 4
  • M. Khiavi 5
1 Seed and Plant Improvement Research Department, Dryland Agricultural Research Institute, (AREEO), Iran.
2 Seed and Plant Improvement Research Department, Kordestan, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Sanandaj, Iran.
3 Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Razavi, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Mashshad, Iran.
4 Seed and Plant Improvement Research Department, Khorasan Shomali, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Shorvan, Iran.
5 Seed and Plant Improvement Research Department, Zanjan, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Zanjan, Iran.
چکیده [English]

Cultivar Sadegh was generated from inter-specific hybridization and subsequent backcrosses between Brassica napus and B. juncea genotypes in Dryland Agricultural Research Institute (DARI). After identification of low glucosinolate and low erucic acid lines among backcross families and also after evaluating of backcrosses in the preliminary trials, adaptability tests were conducted during 2008-2011 in Maragheh (East Azarbaijan), Kangavar (Kermanshah), Ghamloo (Kurdestan) and Shirvan (North Khorasan). Stability parameters showed that line DARI-4-2 with average of 700 (kgha-1) grain yield had the highest stability over years and locations. Quality assessments showed that two Indian mustard linesDARI-4-1 and DARI-4-2 were highly resistant to shattering and also had good oil quality compared to canola cultivars. After evaluation of promising lines under on-farm trials, it was concluded that Sadegh (line DARI-4-2) could be introduced as a suitable oil crop for drylands of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Canola
  • indian mustard
  • Brassica juncea
1- عزیزی، م.، سلطانی، ا. و خاوری خراسانی، س. 1378. کلزا- فیزیولوژی، زراعت، به‌نژادی، تکنولوژی زیستی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 230 صفحه.
 
 
2- علیزاده، خ. 1385. بررسی سازگاری ارقام کلزا و خردل با استفاده از تجزیه تغییرات مکانی در شرایط دیم سردسیر. دانش کشاورزی. 16(1): 167-161.
 
 
3. Abdol-Rashid, A., Beg, A., Attary, A. A., Ketata, H., Ali, N., Pourdad, S. S. and Alizadeh, K. 2002. Oilseed crops for the highlands of CWANA. Caravan, 16: 27-29.
 
 
4. Alizadeh, K. 2003. Oilseed crops for cold drylands of Iran. Proceeding of 7th International Conference on Development of Dry Lands. September 5-8. Tehran. Iran. pp. 33-34.
 
 
5. Alizadeh, K., Feiziasl, V. and Eskandari, M. 2004. Optimal levels for some characteristics in Brassica oilseed crops in the cold dry lands of Iran. Brassica. 5: 48-53.
 
 
6. Ketata, H. 1988. Genotype × environment interaction. ICARDA. Proceeding of the workshop on biometrical techniques for cereal breeders. ICARDA, Aleppo. Syria. 16-32.
 
 
7. Potts, D. A., Rakow, G. W., Males, D. R. and Woods, D. L. 2003. The development of canola-quality Brassica juncea. Canadian Journal of Plant Science. 83: 117-118.