واکنش ارقام مختلف سورگوم علوفه‌ای به مقدار آب آبیاری و کود پتاسیم

نویسنده

استادیار، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر مقدار آب آبیاری و کود پتاسیم بر عملکرد علوفه، اندام هوایی و ریشه‌ی سه رقم سورگوم علوفه‌ای، پژوهشی در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان (شاهرود) در سال 1393 انجام شد. فاکتورها شامل: 1- مقدار آب (50، 75 و 100 درصد) 2- کود پتاسیم (شاهد، 50 و 100 درصد کود مورد نیاز) 3 ارقام سورگوم علوفه‌ای پگاه، اسپیدفید و KSF2بودند. پژوهش در قالب طرح کرت‌های خرد شده به صورت فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. آب مورد نیاز به روش پنمن- مانتیث محاسبه و با روش آبیاری قطره‌ای به گیاه داده شد. کود پتاسیم مورد نیاز براساس آزمون خاک تعیین و مطابق تیمارها با سیستم آبیاری قطره‌ای به گیاه داده شد. حجم ریشه با روش غوطه‌وری در آب و وزن آن با ترازوی دقیق اندازه‌گیری ‌شد. پارامترهای سطح برگ، وزن خشک برگ‌، وزن خشک ساقه (وزن اندام هوایی) اندازه‌گیری ‌شد. نتایج نشان داد اثر آب و کود پتاسیم بر عملکرد علوفه‌، خصوصیات ریشه و اندام‌ هواییارقام سورگوم معنی‌دار است. بیشترین عملکرد، از سطح آب و کود 100 درصد برای رقم پگاه بدست آمد. تیمار آب 75 و کود 100 درصد برای رقم پگاه به عنوان تیمار برتر انتخاب شد. شــاخص تولید نهایی و نرخ جایگزینی فنی برای آب و کود محاسبه شد. ارزش تولیـد نهایی نسبت به آب برای علوفه‌ی تر در ارقام اسپیدفید، KSF2و پگاه به‌ترتیب 192، 318 و 398 هزار تومان بدست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reaction of Forage Sorghum Cultivars to the Amount of Irrigation Water

نویسنده [English]

  • S. H. Mousavi Fazl
Assistant Professor, Agricultural Engineering Research Department, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center of Semnan, AREEO, Shahrood, Iran.
چکیده [English]

In order to study the effects of irrigation water (50, 75 and 100%) and potassium fertilizer (0, 50 and 100% required potassium fertilizer) on the dynamic of root, yield and shoots of sorghum varieties (Pegah (P), KSF2 (KS) and Speedfeed (S)), a research was conducted in the Agricultural and Natural Resources Research Center of Semnan Province (Shahrood) in 2014. In this study the factors were irrigation water (W), potassium fertilizers (K) and varieties (V) of forage sorghum. The experimental treatments were arranged based on split plot factorial design using a randomized complete block design with three replications. Irrigation water was calculated with Penman-Monteith method. Drip irrigation was used as irrigation system. Sampling was carried out from the roots in three phases during the season. The root volume was determined with immersion in water method. Shoots parameters such as leaf area, leaf dry weight, stem dry weight and shoot weight were measured. The results showed that the effects of irrigation water, potassium fertilizer and sorghum varieties on the forage of yield, volume and dry weight of roots and shoots plant were significant. The highest yield was obtained from the W100K100 treatment for Pegha variety. The maximum water use efficiency was obtained from the W75K100Vp treatment. The W75K100Vp treatment was identified as a superior treatment. The final production value of forage varieties were obtained 1920000, 3180000 and 3980000 rials for Speedfeed, KSF2 and Pegha, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • forage sorghum
  • irrigation water
  • Potassium
  • split plot factoried
1-    پورعزیزی، م.، و فلاح، س. 1389. تأثیر کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات کیفی علوفه سورگوم. همایش ملی دستاوردهای نوین در زراعت، کرج.
 
 
2-    حبیبی، م.، عبدی، م.، ومهرپویان، م. 1392. مطالعه خصوصیات کیفی علوفه در دو رقم سورگوم علوفه‌ای اسپیدفید و پگاه تحت شرایط کم آبی. همایش ملی کشاورزی نوین، ساوه.
 
 
3-    شیرمحمدی، ز. 1392. ارزیابی بر هم کنش شوری و کم آبیاری تنظیم شده بر عملکرد و اجزا عملکرد ذرت علوفه‌ای و تعیین تابع تولید آب - شوری. دانشگاه فردوسی مشهد.
 
 
4-    علیزاده، ا. 1384. اصول طراحی سیستم‌های آبیاری. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع ). 452 صفحه.
 
 
5-    ملکوتی، م. ج. 1378. تعادل عناصر غذایی در خاک‌های ایران. مجله آب و خاک، 10: 17-12.
 
 
6. Anonymous. 2002. Deficit irrigation practices. Water Report No. 22.
 
 
7. Berenguer, M. J., and Faci, J. M. 2001. Sorghum (Sorghum Bicolor L. Moench) yield compensation processes under different plant densities and variable water supply. Eur. J. Agron. 15: 43-55.
 
 
8. Ellis, F. B., and Barnes, B. T. 1980. Growth of root system of winter cereals grown after different tillage methods including direct drilling. Plant Soil 55: 283-288.
 
 
9. Fry, J., and Huang, B. 2004. Applied Turf grass Science and Physiology. John Wiley and sons pob, Inc., Hoboken, New jersey, Canada. 320p.
 
 
10. Innes, P., and Black, W. 2001. The effect of drought on water use and yield of two sorghum genotypes. J. Agri. Sci. 96:603-610.
 
 
11. Liu, F., Andersen, M. N., Jacobsen, S. E., and Jensen, C. R. 2006. Effects of deficit irrigation (DI) and partial root drying (PRD) on gas exchange, biomass partitioning, and water use efficiency in potato. J. Hort. Sci. 109(2): 113-117.
 
 
12. Muller, B., Pantin, F., Génard, M., Turc, O., Freixes, S., Piques, M., and Gibon, Y. 2011. Water deficits uncouple growth from photosynthesis, increase C content, and modify the relationships between C and growth in sink organs. J. Exp. Bot. 62:15-29.
 
 
13. Sepaskhah, A., Zand Parsa, Sh., Ghasemi, M. M., and Ghahraman, B. 2006. comparison of two methods for deficit irrigation of sorghum. IR-WRR 2(2): 1-9.