مهرگان، رقم جدید گندم نان مقاوم به زنگ زرد، قهوه‌ای و سیاه، باکیفیت نانوایی بالا، مناسب کشت در نظام‌های زراعی اقلیم گرم و خشک جنوب ایران

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایرانشهر، ایران

3 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران

4 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم‌آباد، ایران

5 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران

6 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

7 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران

8 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

9 بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

مهرگان با شجره OASIS/SKAUZ//4*BCN/3/2*PASTOR، از دومین خزانه بین‌المللی دریافتی از مرکز بین‌المللی تحقیقات  ذرت و گندم (CIMMYT) است، که در سال زراعی 87-1386، در کرج مورد ارزیابی قرار گرفت، انتخاب شد. این رقم در آزمایش سازگاری اقلیم گرم و خشک جنوب که در سال‌های زراعی 89-1387 به مدت دو سال زراعی و در شش ایستگاه اقلیم گرم و خشک جنوب کشور اجراء شد، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که این رقم دارای پایداری عملکرد دانه در ایستگاه‌های مورد ارزیابی بود. پتانسیل عملکرد بالا، تحمل نسبتاً خوب آن به گرمای آخر فصل، زودرسی نسبی، مقاومت قابل قبول به بیماری‌های زنگ زرد، قهوه‌ای و سیاه و کیفیت نانوایی خوب از ویژگی‌های مهم این رقم می‌باشد، این رقم در سال 1394 برای کشت در مناطق گرم جنوب به خصوص مناطقی که فشار بیماری‌ها و به ویژه زنگ زرد در آن مناطق عامل محدود‌کننده می‌باشد از جمله استان خوزستان، مناطق جنوبی استان فارس، مناطق گرم استان‌های لرستان، کرمان و کرمانشاه با نام مهرگان معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mehreghan, A New Bread Wheat Cultivar, Resistant to Yellow, leaf and stem rust and high bread making quality for Cultivation in agricultural systems in Southern Warm and Dry Zone of Iran

نویسندگان [English]

  • M. Esmaeilzadeh Moghaddam 1
  • M. Khodarahmi 1
  • A. Pour-Shabazi 2
  • H. Akbari Moghaddam 3
  • M. Sayahfar 4
  • S. Tahmasebi 5
  • Gh L. Aeineh 6
  • N. Amir- Bkhtiar 1
  • F. Afshari 1
  • M. Dalvand 7
  • A. K. Zakeri 8
  • N. A. Tabatabaei 6
  • R. Roohparvar 1
  • S. Kia 9
1 Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and ExtensionOrganization (AREEO), Karaj, Iran.
2 Seed and Plant Improvement Research Department, Baluchestan Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, Iranshahr, Iran.
3 Seed and Plant Improvement Research Department, Sistan Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, Zabol, Iran
4 Seed and Plant Improvement Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, KhoramAbad, Iran
5 Seed and Plant Improvement Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, Darab, Iran.
6 Seed and Plant Improvement Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, Ahvaz, Iran.
7 Seed and Plant Improvement Research Department, Safiabad Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, AREEO, Dezful, Iran.
8 Seed and Plant Improvement Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran.
9 Seed and Plant Improvement Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Gorgan, Iran
چکیده [English]

Mehreghan cultivar with the pedigree of OASIS/SKAUZ//4*BCN/3/2*PASTOR has derived from second international bread wheat nurseries received from CIMMYT (2ed EBWYT, Bread Wheat Yield Trial) that was evaluated in 2008-09 cropping season in Karaj. This cultivar was evaluated for its adaptability in six research sections in the Southern Dry and Warm agro-climatic Zone of Iran in years 2008-2010. Results showed that this cultivar had a goog yield stability in this Agro- climatic zone. Considering high grain yield, high level of resistance to different physiological races of stripe rust, leaf rust and stem rust in different locations (hot spots), good grain quality as well as good agronomic performance including: earliness, resistance to terminal heat stress and shattering, this line was selected and officially released as mehreghan in 2015. Mehreghan, is recommended for planting in irrigated wheat growing areas in the Southern Dry and Warm Agro-climatic Zone in Iran especially in Khozestan, West Fars, Warm areas in Lorestan, Kerman and Kermanshah, provinces.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Southern dry and warm agro-climatic zone
  • grain yield potential
  • Bread wheat
  • disease resistance
1- اسماعیل‌زاده مقدم، م (1389) گزارش نهایی پروژه بررسی لاین‌های امیدبخش گندم نان در آزمایش یکنواخت سراسری (ERWYT87) در مناطق گرم جنوب کشور (Zone II). شماره 1517/89، 21 صفحه
 
 
2- بی‌نام (۱۳94) برنامه اقتصاد مقاومتی تولید محصولات اساس (طرح خوداتکایی تولید گندم کشور) در سال‌های1404-1394. معاونت امورزراعت وزارت جهادکشاورزی. 28 صفحه
 
 
3- بی‌نام (۱۳8۱) گزارش طرح جامع مطالعات مصرف مواد غذایی و تغذیه‌ای کشور. انتشارات انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور و مؤسسه پژوهش‌های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی
 
 
4-کشاورز ع، جلال کمالی م ر، حمید نژاد م، صدری ب، حیدری ا، محسنین م (۱۳۸۱) طرح افزایش عملکرد و تولید گندم آبی و دیم کشو. 146 صفحه