یکی از مشکلات مهم زراعت کنجد، کشت تودههای بومی و کمبود ارقام اصلاح شده میباشد. تحمل به بیماری بوتهمیری و ریزش دانه، سازگاری با اقلیم گرم و خشک و عملکرد بالا از مهمترین اهداف اصلاحی کنجد میباشد. بر همین اساس برنامه بهنژادی برای انتخاب و آزادسازی رقم هلیل، با انتخاب تک بوته از تودههای بومی کنجد جنوب استان کرمان آغاز شد. در سال 1378 تک بوتههای انتخابی بر اساس اهداف اصلاحی، مورد ارزیابی قرار گرفتند و از بین آنها 54 تک بوته (لاین) انتخاب شد. سپس لاینهای انتخابی در سالهای 1379 و 1380، مورد ارزیابی و خالصسازی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعداد 21 لاین با ارقام شاهد (داراب 14 و توده محلی) دارای اختلاف معنیدار بودند که این لاینها برای آزمایش مقایسه عملکرد نهایی انتخاب شدند. آزمایش مقایسه عملکرد نهایی طی سالهای 1381 و 1382 انجام و نتایج آن حاکی از برتری لاینهای JL13، JL16، JL2 و JL1 به ترتیب با میانگین عملکرد 1771، 1729، 1534 و 1466 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد بود. در ادامه کار، طی دو سال بررسی عملکرد دانه ژنوتیپهای مختلف کنجد در شرایط بدون تنش و با تنش خشکی در مناطق جیرفت، دزفول و کرج، لاین JL13 در شرایط بدون تنش برتری معنیداری نسبت به ژنوتیپهای مورد بررسی از جمله رقم داراب 14 نشان داد. در ارزیابی مقاومت نسبی ژنوتیپهای کنجد به بیماری پژمردگی فوزاریومی در شرایط میکروپلات با آلودگی مصنوعی و مزرعهای با آلودگی طبیعی، لاینJL13 جزو ژنوتیپهای متحمل شناخته شد. در نهایت لاین JL13 بهعنوان لاین برتر، برای آزمایش تحقیقی ترویجی انتخاب شد. لاین JL13 در آزمایش تحقیقی ترویجی (شرایط زارعین) با عملکرد 1520 کیلوگرم در هکتار نسبت به توده محلی، 24 درصد افزایش عملکرد نشان داد. این لاین در سال 1393 با نام هلیل معرفی گردید. رقم هلیل برای مناطق گرم و خشک جنوب کشور ایران توصیه میشود.